Ke Kula Nui o nā Kālāʻelua,ʻelua'Apihopiho a meʻelua mau Primate o Ireland
Uaʻikeʻiaʻo "Cathedral City",ʻo ke kūlanakauhaleʻo Armagh, kekahi hapa o ka moku kahikoʻo Armagh i Northern Ireland , he wahi noho liʻiliʻi loa ia. Akā, he kūlanakauhale kaona o kekahi mau kū, a me kahi mea nani kaulana i hoʻopiliʻia me nā mea hou (a heʻano hoʻouluuluʻole paha, e'ōleloʻia) nā pae. ʻO ka mea nuiʻo City of Armagh waho ka mea nui loa no ka Irish Christianity.
He wahi nui ka wahi nui ma waena o nā manawa pānaʻi, aʻo Saint Patrick pono'ī nāna i hāʻawi aku iā Armagh ka pīpī o ke kuleana nui i ka politika o ka halepule - ua alualu ikaikaʻia e ka Ekalesia o Ireland a me ka hale pule Katolika Katolika-aʻo ko lākou mau hale pule hakakā a me nā maka o kekahi i kekahi me ke kū'ē i nā puʻu. ʻAʻole pono nā malihini ke hele aku i Northern Ireland no ka nānā ikiʻana.
ʻO ke kūlanakauhaleʻo Armagh i kahi huapalapala
ʻO ke kūlanakauhaleʻo Armagh kahi kūlanakauhale kūpono mai ka makahiki 1994 a me ka heluna kanaka he 15,000,ʻo ia ka wahi liʻiliʻi loa maʻIlelani. Eia naʻe, aia nā hale pule Katolika a me ka Halepuleʻo'Ilanilani i nā hale pule a me nā kumupelika o Armagh,ʻo lāuaʻelua Primate o Ireland. Loaʻa kēia i nā kumu o ka mōʻaukala aʻaʻole kūpono i ke kūlanakauhale pono'ī -ʻo ia ka mea e hōʻeha i kekahi haʻaheo civic a me nā wahi maikaʻi, akā naʻe i kekahi manawa eʻoluʻoluʻole i nā poʻohiwi me ka'āpana haʻahaʻa o ke kūlanakauhale.
No ka mea, e'ōlelo anaʻo Forrest Gump ...ʻO Armagh he mea like ia me ka pahu o ka chocolates.
ʻO ka moʻolelo pōkole o ke kūlanakauhaleʻo Armagh
ʻO ka inoaʻo City of Armagh he Anglicalization o ka Irish Ard Mhacha,ʻo ia hoʻiʻo "Macha's Height" - kahi kokoke kahi emainʻo Emain Macha (ʻo iaʻo Navan Fort) i kahi manawa i hānau ai ke akua wahineʻo Macha i nā māhoe.
ʻO ka palena nui kahi i noho ai no nā makahiki 6,000 i hala a hala paha, akā i kaʻelima haneliʻo Armagh i hiki ke kūlana kiʻekiʻe loa. Ua'ōleloʻiaʻo St. Patrick , ua hoʻokumu i kona halepule nui maʻaneʻi a ua hoʻoholo i nā nūnana a me nā mōneka i aʻoʻia ma Armagh e hoʻolaha i ka Kristiano ma Ireland. Ma ka hōʻikeʻo "Annals of Four Masters", ua hoʻoholoʻo Patrick i ka manawa hoʻokahi e hanaʻo Armagh e like me ka "Ecclesiastical Capital of Ireland", aʻo ka arkbishopupapaʻo ia ke kahuna nui ma ka mokupuni.
Ma ka kenekulia 9 i mau mau manaʻo'ē aʻe no Armagh, ua hao pinepineʻia nā monasona a me nā halepule e kā lākou mau waiwai. I loko o kēia mau pō pouli, ua hoʻokumuʻia ka "Book of Armagh,"ʻo ia ka puke i kākau muaʻia ma Old Irish a mālama mauʻia ma Trinity College Dublin. Ua hoʻomanaʻoʻia ka mana o Armagh i ka wā i kanuʻia ai ke Aliʻi kiʻekiʻe Beriana Boru maʻaneʻi i kona makeʻana i ka 1014. A ua hoʻomaha maikaʻiʻia nā waiwai o ka halepule ... i ka waiwai nui a Anglo-Normans i hao nuiʻia ma lalo o John de Courcy i ka makahiki 1189.
Ua ulu nui ke kūlanakauhale ma waena o nā makahiki waena a ma hope mai i lilo i kahua hoʻonaʻauao me ke kahua o ke Kula Aliʻi i 1608 a me ka kūkuluʻana i ka Armagh Observatory i ka makahiki 1790.ʻAʻole i poinaʻia kaʻaoʻao o kaʻekalesia -ʻoiai ka halepule mua i hele aku i ka Ekalesia o Iā Ireland ma hope o ka hoʻoponopono houʻana, kūkulu ihola ka halepule Katolika i kekahi hale pule nui i ka hopena o ka 1900.
ʻO ka Armagh ka hopena o nā pilikia o'Irelani i ka makahiki 20 - mai ka Ulster Division nui loa e komo i ke kaua o ka Somme i ka Irish War of Independence , kahi i'ōlelo aku aiʻo Michael Collins a hiki i 10,000 mau kānaka ma Armagh. ʻO nā pilikia i lawe mai i ka make a me ka luku i loko o ke kūlanakauhale, akā i kēia mau lā,ʻaʻole iʻikeʻia nāʻano he nui o kēia.
Nā wahi e hele ai i ke kūlanakauhaleʻo Armagh
Malia paha kahi hoʻoulu maikaʻi loa iā Armagh he holoholo a puni ka Mall, kahi kīhāpai waena me nā papa kilika a me kekahi mau hale o Georgian maikaʻi. Ma hope o kēia ... e koho a hui me:
- ʻO ka haʻaheo o kahi (ʻoiaʻiʻo,ʻo lākou ma nā puʻu aʻikeʻia ma kahi lōʻihi) i ke kūlanakauhaleʻo Armagh, e hele i nā hale puleʻelua, i hoʻolaʻaʻia iā Saint Patrick . ʻO ka HalepuleʻoʻEnelaniʻo Ireland , i kūkuluʻia i ka pōhakuʻulaʻula a me ka'ākau ma waenakonu o ke kūlanakauhale,ʻo ia hoʻi ka manawa i 445. Akā, ua kūkulu nuiʻia - me ka liloʻole o konaʻano o ka wā kahiko. Ua kūkuluʻia ka halepule Katolika ma lalo o kahi kūlana kiʻekiʻe, kahi e manaʻo ai, eʻike ana iʻelua mau kapuaʻi kiʻekiʻe he 64 mika ke kiʻekiʻe. ʻO kaʻano o ka hoʻolimalima a me ka hale nani i nā hale puleʻelua, he mea likeʻole ia e ho'āʻo ai nā malihini eʻike i nā meaʻelua.
- ʻO ka Armagh Observatory (1790) a me Armagh Planetarium (1968) he wahi lōʻihi loa ia mai ke kikowaena aku a he mea e nānāʻia e kekahi mea eʻimi i kaʻike kilokilo a me ke kiko.
- ʻO ka hale kahiko o ka'Akikopopola o Armagh , i kēia manawa ua hoʻohanaʻia e like me nā keʻena'aha'ōlelo, ua weheʻia ka hale pule kūʻokoʻa e pili pū ana me ka lehulehu, e like me nā māla maikaʻi e pili ana iā lākou. ʻO nā'āpana o ka abbey medieval kahi kokoke i ka'īpuka o ka hale.
- Ua hoʻokumuʻia ka Library Public Library ma kaʻaoʻao Abbey ma ka makahiki 1771 e ka Archbishop Richard Robinson a loaʻa kahi mau puke Pelekānia 17 a me ka 18th -ʻo kā Jonathan Swift pono pono'ī, kope kope o ka puke mua o "Gulliver's Travels" he waiwai maoli.
- E ho'āʻo hou e nānā i ka hale kūʻai mua ma mua (1815) i hoʻohanaʻia e like me ka hale waihona puke, a me ka mua o Armagh Gaol, eʻoliʻoli ana i nāʻano o Georgian a me Victorian.
Ke kūlanakauhaleʻo Armagh Miscellany
ʻOiai uaʻokiʻiaʻo Armagh mai nā hale kuʻuna a pau mai ka makahiki 1957, ua hoʻomanaʻo mauʻiaʻo ia ma ka moʻolelo o ka haeinaʻo Irish - akā, no nā kumu kūponoʻole:ʻO ka Armagh rail disaster (12 June 1889 ma ka laina Newry) ua make 78 poʻe.