E kipa i ka hoʻomana Gandhi ma Delhi a me ka Sabarmati Ashram ma Ahmedabad
Aia kekahi mau mea pili e pili ana iā Gandhi i ka hoʻopiʻi o nā mea a pau. Peheaʻo nā mea i male aiʻo ia i ka makahiki 13 a heʻehā āna mau keiki ma mua o ka hoʻohikiʻana i ka hōʻai'ē, a ua'ōhumu pinepine nā kumu ma kona kānāwai loloaʻo Lākana i kāna mau lima hewaʻole, a me nā mea iʻikeʻoleʻia e poina ma ka mālamalama kāna mau hana nui?
ʻO Mahatma Gandhi, ka mea i kaulana ma waena o'Āinaʻo "ka makuakāne o ka lāhui," he leo ikaika ia no ka maluhia ma loko o kahi manawa pōkole ma ka moʻoleloʻo'Inelani.
Ua kōkuaʻo ia i ka pōʻino nui a ua kōkua kaʻelele o ka nonviolence i ka hoʻohuiʻana i ka'āina aʻo ia ka mea i alakaʻiʻia ai ke kūʻokoʻa o India ma o ka Pelekānia iʻAukake 15, 1947.
He mea kaumaha, ua pepehiʻiaʻo Gandhi i ka makahiki 1948, ma hope koke iho o ka hoʻokōʻiaʻana o ke kūʻokoʻa, aʻo India hoʻi ka pāpū koko i nā palena hou ma waena o nā hui hoʻomana.
Pae e hele ai i India Hoʻohanohano i nā Meaʻo Gandhi o ke ola
Aia kekahi mau kahua āu e hiki ai ke kipa i kēlā mahalo i ka hoʻomanaʻo o Gandhi. ʻOiaiʻoe e kipa aku iā lākou, e noʻonoʻoʻoe i nā mea i hanaʻia e kona ola,ʻo kāna hana e hoʻokuʻu iā India mai ke aupuni Pelekane, kāna kaua kū'ē i ke kānāwai Beretania Bakela, kāna mau ho'āʻo e hoʻokumu i ka kū'ēʻole i nā hakakā a pau o India i kona wā e ola ana, aʻoi aku.
- Aia kekahi ma waena o nā mokupuniʻo India nui loa e mahalo ana iā Gandhi,ʻo ia ka marble keʻokeʻo Gandhi Memorial ma nā kahakai o ka muliwaiʻo Yamuna, ma Raj Ghat i Delhi, kahi i puhiʻia aiʻo Gandhi i ka makahiki 1948 ma hope o kona pepehiʻiaʻana.
- Aia kekahi hale kūʻai ma Sabarmati Ashram, aʻo Gandhi Ashram paha, ma ke kahuaʻo Sabarmatiʻo Ahmedabad, Gujarat, e hoʻomanaʻo ana i ka hana a ashram a me ka ola a me nā hana a Mahatma Gandhi. ʻO ka Pelekikena Indiaʻo Jawaharlal Nehru, he haumāna Gandhi, i hoʻokumu i ka hale kūʻai i ka makahiki 1963.ʻO ka ashram kekahi o nā hale noho o Gandhi, a noho maʻaneʻi i mau makahiki he 12 me kāna wahineʻo Kasturba Gandhi. I ka makahiki 1930, ua hoʻohanaʻo Gandhi i kēia ashram ma keʻano he kumu no ka hōʻeuʻeu holoʻokoʻa i hoʻonohonoho aiʻo ia i ke kānāwai Pelekāneʻo Beretania, a he ikaika nui ka neʻeʻana no ke kuʻuna o Indiana-i ka makahiki 1947. I ka hoʻomaopopoʻana i kēia, hoʻokumuʻo India i ka ashram ma keʻano he aupuni mauna.
Ma mua o kou heleʻana i'Inia, e noʻonoʻoʻoe i kēia mau huakaʻi kōkuaʻo India , i hiki iā ia ke ho'ōla iāʻoe i nā pilikia.
Ma lalo iho nei he 20 mau mea e pili ana i ke ola o Mahatma Gandhi, ka mea i hoʻoikaika i ka manaʻo o nā alakaʻi nui o ka honua,ʻo Martin Luther King Jr. lāuaʻo Barack Obama.
Nā Mea Hoʻohui e pili ana i ke ola o Gandhi
Nui nā kānaka e hoʻomanaʻo iā Gandhi no kona pōloli kaulana loa, akāʻoi aku ka nui o ka moʻolelo.
Eia kekahi mau mea Gandhi maikaʻi e hāʻawi ana i kahi mea liʻiliʻi i loko o ke ola o ka makua kāne o India:
- Ua hānauʻo Mahatma Gandhi ma Mohandas Karamchand Gandhi. ʻO ka inoa hanohanoʻo Mahatma, aʻo "Big Soul," i hāʻawiʻia iā ia i ka makahiki 1914.
- Kapaʻiaʻo Gandhi he inoaʻo Bapu i Inia, he manawa hoʻohauʻoli.
- Ua hakakāʻo Gandhi ma mua o ke kūʻokoʻa. ʻO kāna mau kumu i hoʻopiʻiʻia nā kuleana kīwila no nā wāhine, ka hoʻopauʻiaʻana o ka pūnaha caste, a me ka mālama maikaʻiʻana o nā kānaka āpauʻole e pili ana i ka hoʻomana.
- Ua noiʻo Gandhi i ka hōʻailona maikaʻi no nā mea i hikiʻole ke kiʻiʻia,ʻo ia ka heluna haʻahaʻa o India, a ua loaʻa iā ia nāʻano he nui e kākoʻo i ka hihia. Ua kapaʻo ia i nā harijans hikiʻole ke heluʻia, ʻo ia hoʻi "nā keiki a ke Akua."
- Uaʻaiʻo Gandhi i nā hua, nā hua, a me nāʻanoʻano no nā makahikiʻelima, akā ua hoʻololi houʻia i ka mea kanu ponoʻole ma hope o nā pilikia o ka maʻi.
- Ua hoʻohikiʻo Gandhi i ka hoʻohiki hoʻohiki mua e pale i nā hua waiū, akā, ma hope o ka hoʻomakaʻana o kona olakino e emi, ua hoʻololiʻo ia a ua inu i ka waiū o kao. I kekahi manawa ua hele akuʻo ia me kāna kao e hoʻomaopopo ai i ka hou o ka waiū aʻaʻole i hāʻawiʻiaʻo ia i ka bipi a me ka waiū o ka buffalo.
- Ua kāheaʻia nā meaʻaiʻai aupuni e wehewehe i ka holoʻana o Gandhi i nā lā he 21 no ka meaʻole kaʻai.
- ʻAʻole iʻaeʻia nā kiʻi kiʻi a Gandhi i ka wāʻo Gandhi e hoʻokēʻai ana, no ka hopohopoʻole i ka hoʻouluʻana i ka pale no ke kūʻokoʻa.
- ʻO Gandhi he mea loiloi anarchist a makemakeʻoleʻo ia i aupuni aupuni ma India. Ua manaʻoʻo ia inā hiki i nā poʻe a pau ke kuʻiʻole i ke kuhihewaʻana, hiki iā lākou ke lilo i mea hoʻomalu iā ia iho.
- ʻO Winston Churchill ka mea koʻikoʻi koʻikoʻi o Mahatma Gandhi.
- Ma o ka mare muaʻana, ua maleʻo Gandhi i ka 13 o kona makahiki; ʻO kāna wahine, hoʻokahi ia makahiki.
- ʻO Gandhi lāuaʻo kāna wahine i kā lāua keiki mua i ka pihaʻana iā ia he 15 makahiki. Ua make kēlā keiki i kekahi mau lā ma hope mai, akā he mau keiki kāneʻehā kāna mau keiki ma mua o kona laweʻana i ka hoʻohikiʻana no ka hōʻailona.
- Ua kaulanaʻo Gandhi i nā India e hakakā no Beritania i ke Kaua Honua Mua. Ua kū'ēʻo ia i ke komoʻana o India i ke Kaua Honua II.
- Ua make ka wahine a Gandhi i ka hale paʻahao i ka makahiki 1944; Ua paʻaʻo ia i loko o ka hale paʻahao i kona manawa i make ai. Ua hoʻokuʻuʻiaʻo Gandhi mai ka hale paʻahao wale nō no konaʻaeʻana i ka maʻi maʻi, a ua hopohopo nā kānaka Pelekāne i ka hoʻonāukiuki ināʻo ia hoʻi i make i ka hale paʻahao.
- Ua heleʻo Gandhi i ke kula loio ma Lādana a ua kaulanaʻo ia ma waena o ke kumu no kāna kākau lima hewa.
- Uaʻikeʻia ka kiʻi o Mahatma Gandhi ma nā'enelo a pau o nā rupei Indiana i paiʻia i ka makahiki 1996.
- Nohoʻo Gandhi i 21 mau makahiki ma'Akelika Hema. Ua hoʻopaʻa paʻahaoʻiaʻo ia ma laila i nā manawa he nui.
- Ua hōʻohewaʻo Gandhi i kā Gandhism aʻaʻole makemakeʻo ia e hana i kahi pilikino e like me ia. Uaʻaeʻo ia he "ʻaʻohe mea hou e aʻo aku ai i ke ao nei. ʻO kaʻoiaʻiʻo a me ka ponoʻole ka mea kahiko e like me nā puʻu. "
- Ua pepehiʻiaʻo Gandhi e kekahi Hindu ma ka lā 30 o Ianuali, 1948, a pana aku iā ia iʻekolu manawa ma ka laulā kiko. Aia ma mua oʻelua miliona mau kānaka i hele i ke kanu hoʻolewa o Gandhi. ʻO ka epitapele no kona hoʻomanaʻoʻana ma New Delhi, e heluhelu ana i ka'ōlelo "ʻO ke Akua" i'ōleloʻia he mau'ōlelo hope loa.
- ʻO ka manawa i kū ai ka lehu o Mahatma Gandhi i kēia heiau ma Los Angeles.
ʻO Gandhi's Birthday
ʻO ka maemae o Mahatma Gandhi, i hoʻolahaʻia i kaʻOkakopa 2,ʻo ia wale nō o nā mākaʻi'āinaʻekolu ma India. ʻO Gandhi Jamousti ka inoa o ka lā hānauʻo Gandhi i India a hoʻomanaʻoʻia me ka pule no ka maluhia, nā mele, a me ka mele "Raghupathi Raghava Rajaram," mele punahele a Gandhi.
No ka mahaloʻana i ka lekaleʻa a Gandhi o ka kū'ēʻole, ua haʻiʻia e ka United Nations i kaʻOkakopa 2 e like me ka International Day of Nonviolence. Ua hoʻomakaʻia kēia i ka makahiki 2007.