I ka manawa pinepine i manaʻoʻia e like me ke kāhiko i ka lei aliʻi o'Atelika a meʻApelika, he wahi kaulana loaʻoʻAigupita no nā mea kākau moʻolelo, nā mea aloha a me nā mea hele. He home ia i kekahi o nā wahi hiʻona honua loa, e like me ka Pyramid nui ma Giza,ʻo ia wale nō ka mea ola o nā HāʻahaʻEhiku o ka'Aiho Anamua. Ma lalo, koho mākou i kekahi o nāʻike nui e pono ai e hoʻolālā i kahi huakaʻi i kēia'āina nui.
Nui:
Pākakai
Ke kālā:
Palena PōpiaʻoʻAigupita (EGP)
Ke aupuni:
He aupuni aupuni aupuniʻoʻAigupita. ʻO ka pelekikena o kēia manawaʻo Abdel Fattah el-Sisi.
Kahi:
NohoʻoʻAigupita ma ka'ākau'ākau oʻAmelika Hikina . Ua piliʻia e ke Kai Mipialani i ke kūkulu'ākau, e Libua i ke komohana, a me Sudan i ka hema. Ma ka hikina, ka palena o ka Iseraela, ka Gaza a me ke Kaiula.
Māhele'āina:
He mau palena'āinaʻehāʻoʻAigupita, a he 1,624 mile / 2,612 mau mile:
ʻO Gaza: 8 mile / 13 kilomita
Israel: 130 mile / 208 kilometers
Libya: 693 mile / 1,115 kilomita
Sudan: 793 mile / 1,276 kilomita
Ke Kino:
He nui o ka aina o Aigupita i 618,544 mile / 995,450 kilomika, me ka oi aku mamua o ewalu manawa ka nui o Ohio, a oi aku mamua o ekolu manawa ka nui o New Mexico. He'āina wela a maloʻo, me kahi'ōlohelohe wao akuaʻino e hoʻopuka ai i nā kauwela a me nā lanakila lanakila. ʻO ka palena haʻahaʻaʻoʻAigupitaʻo ka Qattara Depression, kahi'ākau me kahi hohonu -436 kapuaʻi -133 mau mika, aʻo kona kiʻekiʻe he 8,625 kapuaʻi / 2,629 mau mika ma ka piko o ka puʻuʻo Catherine.
Aia ma ka'ākau hikina o ka'āina aia ke Kaiwaina Sinai, kahi hōʻailona o ka wao akua e hoʻokaʻawale i ka mahele ma waena o North Africa a me'Akelika Hema. Mālama pūʻoʻAigupita i ka Canal Suez, kahi e pili ana i ke kai moana ma waena o ke kai moana moana a me ke Kaiʻula, e hiki ai ke hele i ka moana India.
ʻO ka nui oʻAigupita, kahi launa hoʻolālā a me ke kokoke loa i kaʻIseraʻela a me ka Gaza Gaza hoʻokumuʻia ka lāhui ma ke alo o ka geopolitics o ka Middle Eastern.
Ka heluna kanaka:
Wahi a ka lāʻo Iulai 2015 i ka CIA World Factbook, he 86,487,396 ka heluna kanaka oʻAigupita, me ka piʻiʻana he 1.79%. ʻO ka nānāʻana i ke ola o ka heluna kanaka i kahi 73 makahiki, aʻo ka hānauʻana o nā wāhineʻAigupita, he 2,95 mau keiki i ko lākou olaʻana. Uaʻaneʻane like loa ka heluna kanaka ma waena o nā kāne a me nā wāhine,ʻoiai he 25 - 54 mau makahiki o ka makahiki lōʻihi loa, nona 38.45% o ka heluna kanaka.
Nā'ōlelo:
ʻO ka'ōlelo kūhelu oʻAigupita,ʻo ka'ōlelo'Anaia'Anaia. ʻO nāʻano likeʻole me nā Arabic Arabic, Bedouin Arabic a me Saidi Arabic e'ōleloʻia ma nā wahi likeʻole o ka'āina,ʻo ka'ōlelo Pelekānia a me ka'ōlelo Pelekane kekahi'ōlelo a hoʻomaopopoʻia e nā papa i aʻoʻia.
Nā Mokuna Kūʻokoʻa:
Wahi a ka helu helu helu 2006, he 99.6% ka nui o ka heluna kanaka o ka'āina, me ke koena 0.4%, me nā poʻe Europe a me nā mea noiʻi mai Palesetine a me Sudan.
Religion:
ʻO'Islama ka hoʻomana nui loa maʻAigupita, me nā Muslim (ʻo ia hoʻiʻo Sunni) he 90% o ka heluna. ʻO ke koena o 10% he mau hui Kalikianoʻo ia,ʻo Coptic Orthodox, Armenian Apostolic, Catholic, Maronite, Orthodox and Anglican.
Ka Manawa o ka Moʻolelo oʻAigupita:
ʻO ka hōʻike o ka noho kanaka maʻAigupita a hiki i kaʻumiʻumi makahiki BC. Ua liloʻo Egypt i ka hoʻohui'āina hoʻokahi ma kahi o 3,150 BC a ua hoʻomaluʻia e nā moʻokūʻauhau hou no kahi kokoke i 3,000 mau makahiki. ʻO kēia manawa o nā pyramids a me nā pharaohā ua ho'ākākaʻia ma konaʻano kupaianaha, me ka piʻi nui i nā wahi o ka hoʻomana, nāʻoihana, ka hoʻolālā a me ka'ōlelo. Ua hoʻokumuʻia ka waiwai waiwai oʻAigupita e kekahi waiwai kupaianaha, i hoʻokumuʻia ma ka mahiʻai a me ke kālepa i hoʻoikaikaʻia e ka momona o ka muliwai o ka muliwai.
Mai ka makahiki 669 a hiki i ka makahiki mua, ua wāwahiʻia nā aupuni o ka Old and New Kingdom ma lalo o ka hoʻouka kauaʻana o ka hōʻeha haole. Ua hoʻokahuliʻiaʻoʻAigupita e nā Mesopotamia, nā Peresia, a me ka 332 BC, na Alekanedero ka Nui o Makedonia. Ua noho ka'āina i ka aupuni o Makedonia a hiki i ka 31 KK, i ka manawa i noho ai ma lalo o ka noho aliʻi Roma.
Ma ka makahiki 4 o AD,ʻo ka hoʻolahaʻana o ke Kristiano ma loko o ke aupuni Roma a hiki i ka hoʻololiʻana i ka hoʻomana o ka'āinaʻAigupita a hiki i ka wā i lanakila ai ka poʻe'Aberamaria i ka'āina i 642 AD.
Ua hoʻomau nā aliʻi o Arab i ko lākou noho aliʻiʻana maʻAigupita a hiki i ka wā i komo ai i loko o ka Ottoman Empire i ka makahiki 1517. Mahope iho o ka manawa hoʻonāwaliwali o ka hoʻokele waiwai, kaʻino a me ka wī, aʻo ka manawa i hoʻopauʻia ai ke ala no nā kenekuliaʻekolu o ka paio ma ka mana o ka'āina - hoʻohuʻiʻia e Napoleonic France. Ua kipakuʻiaʻo Nāpoleon e ka poʻe Pelekāne a me ka'Ottoman Turks, e hana ana i kahi moena e hāʻawi ai i ka Mō'ī Albanian ka lunaʻo Muhammad Ali Pasha e kūkulu i ka moʻokūʻauhau maʻAigupita a hiki i ka makahiki 1952.
I ka makahiki 1869, ua hoʻopauʻia ke Keʻenaʻo Suez i ka pauʻana o nā makahiki heʻumi. ʻO ka hoʻolālā kokoke i ka panakōʻana iāʻAigupita, aʻo ka nui o nā aie i nā'āina oʻEulopa i weheʻia ka puka no ke pioʻana o Beritania i ka makahiki 1882. I ka makahiki 1914, ua hoʻokumuʻiaʻoʻAigupita ma keʻano he mea mālama Pelekane. ʻEwalu mau makahiki ma hope mai, ua hoʻi hou ka'āina ma lalo o ke Aliʻi Fuad I; akā,ʻo ke kaua politika a me ka hoʻomana o ka Middle East i ka hopena o ke Kaua Honua Lua i alakaʻi i ka hui kaua i 1952, a me ka hoʻokumu houʻana o ka moku'āinaʻoʻAigupita.
Mai ka hoʻokahuliʻana, uaʻikeʻoʻAigupita i ka wā o ka hoʻouka waiwai, ka hoʻomana a me ka politika. ʻO kēia kaʻina manawa maʻamau e hāʻawi mai i kaʻike kūpono i ka moʻolelo kahiko oʻAigupita, ke hāʻawi nei kēia pūnaewele i kahi hiʻohiʻona o ke kūlana waiwai o ka'āina.
NĀ MEA: I ka manawa e kākauʻia ai, manaʻoʻia kekahi mau māhele oʻAigupita he mea kūpaʻaʻole. Ke aʻo ikaikaʻia nei e nānā i nā'ōlelo hōʻeuʻeu hou i ka wā ma mua o ka hoʻolālāʻana i ka hopena o koʻAigupita.