ʻO Bird Island kekahi paionia o ka hale hoʻokipa hoʻokele waiwai me kona mau hale kiʻi manu.
Ma kekahi huakaʻi i hala aku nei i nā Seychelles, ua piha wau i ka nani nani o nā mokupuni 115 e pae ana i ka MoanaʻAmelika. Aia kēlā me kēia me konaʻano pono'ī a me kāna koi i kaulana.
E like me ka inoa e'ōlelo nei, uaʻikeʻia ka mokupuniʻo Bird ma ke ao holoʻokoʻa i wahi laʻa no nā holoholona hihiu,ʻo nā manu nui loa a me nā manu hoʻoweliweli. Ua makemake au e kamaʻilio me Melanie Felix, ka Lunakānaka Kūʻai no Bird Island, Seychelles.
ʻO Biography of Melanie Felix, Kaʻihana Makaika no Bird Island, Seychelles: Me Lunieʻo ia ka Lunakānaka Kūʻai no Bird Island, Seychelles mai Kepakemapa 2015.ʻO kona kūlana i kaʻoihana kaapuni. Ua pukaʻo ia i ke kulanui me ke kulanui o kaʻoihana kula, mai Curtin University, Western Australia i ka makahiki 2010. Mai ia manawa ua hanaʻo ia no kekahi 'mokupuni-hokele' ma Seychelles.
'OB: E hiki iāʻoe ke haʻi iki iaʻu no ka moʻaukala o Bird Island? He aha ka mea nui i nā Seychelles?
ʻO MF:ʻO Bird Island ka pionia o ka hoʻolima hale hoʻokele waiwai ma Seychelles. Ua kūʻaiʻia ka moku e Mr. Guy Savy ma ka hopena o nā makahiki 1960 i kona hoʻoholoʻana e hoʻoikaika i ka hoʻolālā'eneʻaka ma Se Sechelles. Ma mua o kona manawa i makemakeʻo ia e mālama i ka nani o ka nani-pua a me nā momona o ka mokupuni no ka hoʻokipaʻia e nā malihini. I ka makahiki 1973, weheʻo ia i ka hale hoʻokipa mua o nā Seychelles.
Ua kaulana nō hoʻiʻo Bird Island no ka liloʻana i kekahi o nā hale manu manu i loaʻa i nā Seychelles. Nui ka nui o nā'ohua i hōʻikeʻia, a ke kāhea pinepineʻana i loko o ka makahiki. Eia naʻe,ʻo ka Colony Sooty Tern iʻike nuiʻia ka mokupuni.
ʻO ka mokupuni he wahi punahele nui no Sooty Terns. I ka wā i kūʻaiʻia ai e Mr. Savy, ua weheʻo ia i ka'āina o nā niu niu nui loa, mai nā mokupuni i nā makahiki kahiko e like me ka niu niu, e hiki ai i ka 15,000 pai o Sooty Terns e kolo nei ma ka mokupuni e ulu i 700,000 pai. I kēia lā, 1.5 miliona pūnaewele Sooty Terns e hōʻea i ka moku i ka pūnana.
OB: Peheaʻoe e manaʻo ai ua lanakilaʻo Bird Island i kaʻoihana hoʻokipa'āina?
ʻO MF: Heʻike kupaianaha ia eʻike ana i ka Kolonā Sooty Tern. I ko lākou wā hānau e hiki mai ana mai Mei a Sepatemaba, eʻikeʻoe i nā kaukani o kēia mau manu e kau nei a lele paha i ka lewa ma luna aʻe o ke koloka. ʻO kēia mea kupaianaha nui i hoʻopōmaikaʻi i kaʻoihana kaapunikaʻi e like me keʻoluʻolu maoli, e huki ana i nā malihini ki ka mokupuni i kēlā me kēia makahiki.
Ma muli o kona wahi,ʻo Bird Island ka pae'āina mua no nā manu lele a me nā mea hoʻonani, kahi i hoʻopaʻaʻoleʻia ma kahi'ē aʻe ma Seychelles, a lilo ia i wahi hoʻokipa maikaʻi loa no nā konithologists.
'OB: No laila he wahi kupua kēia. He aha kāu mea punahele e pili ana i ka mokupuni me nā manu?
ʻO MF: He nui nā'āpana punahele o Bird Island, a ua komo lākou me:
- Hiki iāʻoe keʻimi i nā manu likeʻole, e hana nui ana ināʻoe he mea nānā i ka manu.
- ʻO kaʻoiaʻiʻo hiki iāʻoe ke neʻeneʻe loa i nā manu e like me ka Fairy Tern a iʻole ka manu'ahuʻula White-Tailed, me ka hoʻoweliweliʻole iā lākou. A hiki iāʻoe ke kiʻi i nā kiʻi nui!
- ʻO ka nani loa o kēia mokupuni'ōmaʻomaʻo, ka'ōmaʻomaʻo a me kona kahakai kahakai keʻokeʻo lōʻihi.
- ʻO ka mea hiki iāʻoe keʻauʻau i kahi mau mika mai ke kahakai a hiki i kaʻauʻauʻana iʻekolu mau kuhunu moana ma ka manawa hoʻokahi!
- ʻO ka Land Tortoises mālie e holo i ka papa.
- Uaʻikeʻia ka manaʻo o ka mokupuni.
- Ke kū nei ka mokupuni e kaʻohana Seychelloka a hiki i kēia manawa. A hiki iāʻoe ke loaʻa iā lākou ma ka mokupuni a nui loa nā hana.
OB: He aha ka hana e hana ai e pale i nā manu ma ka moku,ʻo ka mea paha i pilikia?
MF: Ma hope o ke kūʻaiʻana i ka moku, ua hoʻonohoʻo Mr. Savy i nā papahana kaiaulu no ka paleʻana o nā manu ma ka mokupuni. Ke hoʻohanaʻia nei kahi luna mālama mālama e mālama i kēia mau papa hana hoʻomalu, aʻaʻole ka palena wale nō i nā manu, akā, ua hoʻopiliʻia nō hoʻi i ka paleʻana o nā Green Turtles a me nā Hawtlesbill nā mea i hōʻea i ka pūnana ma ka mokupuni. ʻO ka mokupuniʻo Bird Island kahi pae hoʻoulu nui no kēia mau kohu moana.
OB: He aha hou aʻe ka mea e maopopo ai ka poʻeʻAmelika e pili ana iā Bird Island?
MF:ʻAʻohe mea nui e maopopo ai ma mua o ka makemake e mālama i ko mākou mokupuni nani; no nā malihini eʻike i kahi mea iʻikeʻoleʻia e lākou ma ko lākou'āina iho, a no ka hanauna e hiki mai ana.
EB: He nīnau'ē aʻe koʻu i kēia manawa. He aha kou mokupuni punahele ma Seychelles a no ke aha?
ʻO MF: Me he mea lā ke hoʻopiʻi waleʻia nei wau, ke'ōlelo wauʻo ka Mokupuniʻo Bird.
ʻO nā moku Seychelles aʻu i kipa ai,ʻo ka mokupuniʻo Birdʻo kaʻu mea punahele loa ia. Nui koʻu mau hoʻomanaʻo i nā mea'ē aʻe aʻike wau ua ulu aʻe kekahi, aʻaʻole wau e makemake i kēia no nā mokupuni liʻiliʻi. ʻAʻole makemake wau eʻike i nā kumu he nui i nā alanui a iʻole nā kānaka he nui i nā kahakai. No nā mea likeʻole i kēia, mahalo wau, akā ma laila, eʻikeʻoe i kahi hōkele hōʻoluʻolu nui a wahiʻole paha i nele i ka hoʻokipa a me ka mahanahana o kahi hōkele 'home-grown' kūʻokoʻa.
ʻO kēia ke kumu e aloha ai au iā Bird Island a me kona hale noho. Ma muli o ka kūʻaiʻia mai e Mr. Savy,ʻaʻole i pau kaʻoiaʻiʻo o ka mokupuni, a me ka nani. He wahi pono e hele ai aʻaʻole hoʻi e hopohopo a noʻonoʻo i kekahi mea. Loaʻa iā ia kaʻilikai i hoʻokuʻuʻia a hoʻonuiʻia kēia e ka nani o ka mokupuni a me kona mau kahakai kupaianaha. ʻAʻole hiki iā mākou ke hoʻopoina i ka nani o Sooty Tern Colony! Heʻike kēia e hoʻohauʻoli ana iaʻu i kēlā me kēia manawa keʻike wau i ia mea a hoʻomaopopo iaʻu i keʻano o keʻano paʻakikī.
OB: No ke aha i kou manaʻo he wahi e hele ai ka huakaʻi o nā Seychelles e'ōlelo ai,ʻo nāʻAmelika a me nā poʻe Canada ma waena o ka honua?
ʻO MF: Keʻike nei au no nāʻAmelika a me nā Kanada,ʻo kahi Seychelles kahi hou e loaʻa ai. ʻO ka heleʻana i nā wahi hou e like me nā Seychelles me kahi mea'ē aʻe e hāʻawi aku ana eʻimiʻia ana ma mua o nā helehelena kahiko i nā wahi likeʻoʻAmelika Hema a meʻEulopa. Hāʻawi nā Seychelles i kahiʻano likeʻole aʻano likeʻole. He ipu hao mākou, e lawe mai ana i nā meaʻokoʻa likeʻole ma o kā mākou mau meaʻai, i kā mākou mele a me ko mākou ala o ke ola.
No ka hoʻohuiʻana i kēia,ʻo kahi o kā mākou mau mokupuni eʻae ai iā mākou e hoʻonui i ka makahiki ākea. He alakai kūʻokoʻa ka moana'āina maikaʻi, kūpono no nā mea'ē aʻe, nā mea lawaiʻa lawaiʻa, nā mea aloha maoli, ka poʻe e hele ana i nā'ōlohelohe pono'ī a he mea nui no ka poʻe e makemake wale e hoʻomoe i ka lā ma nā kahakai'ōmaʻomaʻo keʻokeʻo keʻokeʻo ma ke Kai Indian.
ʻO Biography of Mr. Guy Savy:ʻO ka luna mālamaʻo Mr. Savy i ka mokupuniʻo Bird, Seychelles ma waho loa o ka moku, i hoʻomaka i ka makahiki 1967 i kona hoʻiʻana mai i Seychelles mai Niu Sila kahi i noho aiʻo ia i nā makahiki he nui i ka hoʻonaʻauao. Ua kūʻaiʻo ia iā Bird i ka wā iʻoi aku kaʻino o ka mokupuni no ka nui o nā makahiki o ke kūlana kanaka o ka moku kaulana o ka moku. Pēlā i hoʻomaka ai i ka lōʻihi o ka hukiʻana i ka mokupuni mai ke kūlana o ka hopena o ka'āina ma muli o ka mālama kūkino a me ka hoʻolimalimaʻana i nāʻenehana. Ua hāʻawiʻo Mr. Savy i ka mālamaʻana i ka mokupuni i kāna mau keiki, iā Nick a me Alex i ka mahinaʻo Ianuali 2016. (Ke kākauʻia mai INSIDE Seychelles 2015. na Glynn Burridge)