ʻO ka'ōlelo Pelekane ka'ōlelo kūhelu o Tahiti , akā,ʻo ka'ōlelo lōʻihiʻo Tahitian e laulaha nuiʻia e nā kama'āina. Aia wale nō he 16 mau leka a me 1,000 mau hua'ōlelo, no laila ua maʻalahi ke aʻo. I ka wā mua ma ka'ōlelo waha, ua hoʻokōʻo Tahitian i ka kākauʻana i ka makahiki 1810 e kahi'ōlelo'ōlelo a Welsh a me ka mea kākau moʻoleloʻo John Davis.
I ka wā e'ōlelo ai i ka lōʻihi, hoʻolahaʻia nā hua'ōlelo nui loa a pau nā hua'ōlelo a pau i nā hua'ōlelo.
Hōʻike ka apostrophe i kahi hoʻomaha lōʻihi. Eia kekahi laʻana, haʻiʻiaʻo Fah-ah-ah . Ua'ōwiliʻia ka R, aʻaʻohe lāpili e pane.
ʻOiai paha e hālāwai anaʻoe i ka'ōlelo Farani ma ka hapanui o nāʻoihanaʻoihana a me ka'ōlelo Pelekania ma nā hōkele, hiki iā ia ke leʻaleʻa e aʻo i ka lōʻihi o ke aloha ināʻoe e hoʻolālā ana i kahi huakaʻi i Tahiti, Moorea a me Bora Bora . ʻO ka poʻe mokupuni pono'ī lākou e'ōlelo lōʻihi, a ua aloha nā Tahiti iāʻoe i ka hikiʻana i laila eʻike nei i ka'ōlelo "aloha" a "hoʻomaikaʻi." Eia kekahi mau hua'ōlelo a me nā hua'ōlelo e hiki iāʻoe ke hoʻomanaʻo e kōkua iāʻoe e kamaʻilio i kou wā e hele ai.
ʻO kekahi mau'ōlelo kōkua kōkua
- ʻAe: E'ōleloʻia, ʻaʻole i like ke kani lōʻihi o ka'ōlelo Pelekānia
- ʻAʻole: Aita - nānā maka -moe
- Nui: Nui - haʻi hou -ee
- Ka liʻiliʻi: Iti - haʻi'ōlelo e -ma
- E nānā: Aia he ahū-hee-oh
- E hele mai maʻaneʻi: Haere mai - haʻi ha-ay-ray my
- E hele kākou: Haere us - haʻi ha-ay-ray tah-taw
- He aha? Pehea? - e -ey-ah-hah
- No ke aha mai? No ka aha? - noh-tay ah-hah
- Hauʻoli:' Oaʻoa - haʻiʻiaʻo oh -ah oh-ah
- Maikaʻi: Maitai - haʻi paha -ʻo ia
- ʻAʻole pilikia:ʻO ka maka -tah pay-ah peʻa-peʻa peʻa
Aloha, Hoʻohanohano a me nā Aloha
- Hello: Ia Ora na - yo-rah-nah
- Mahalo: Maeva -'ōleloʻo mah-mā. ʻAʻole like kēia hua'ōlelo me ke aloha aloha o "aloha." Hiki ke hoʻohanaʻia i ka wā e hoʻokipa aiʻoe i kekahi i kou home, kahi lumi a wahi paha.
- Goodbye: Nana - pronounced nah -nah
- Mahalo iāʻoe: Mauru 'uru -'ōleloʻo mah-roo-roo
- Pehea ʻoe? ʻOʻoe? - laila paha -tay oh-ay
- Ua maikaʻi wau: Ma ka roa -'ōlelo paha -tay ro-ah
- Ke aloha! Manuia! - make mah-new-yah
ʻO nā kānaka
- Man: Tane - kapaʻiaʻo kah -nay
- Mānā : Male -he-nay
- Keiki: Tamarii - haʻiʻia e tah-ma-ree-e
- Hoa: Hoa - haʻi ho -ah
- Polynesian: Ma 'ohi -'ōlelo mah-o-hee
Nā lā o ka lā
- Ka Poʻipoʻi: Poipoi - poy-poy
- Ka pō ahiahi: Ahiahi -'ōlelo ah -hee-ah-hee
Kahi, Kahi a me nāʻoihana
- Mokupuni: Motu -'ōlelo mo -e
- Moana: Moana - mo-ah-nah
- Hale: Fah -ray
- Bank: Fare Moni - haʻi pāh-moh-nee
- Puke: Fare Toa - fah -ray toe-ah
- Church: Fare Pure - fah -ray poor-ray
- Palepona : Fare Rata - fah -ray rah-tah
- Halemaika: Fare Maʻi -'ōlelo hānai fah-ray
- Kauka: Kāpena-i'ōleloʻia e tah -oh-tay
- Lelepa: Mutoʻi -'ōlelo moo -toh-ee
Nā Meaʻai a me nā Mea inu
- ʻAi: Maʻa -'ōlelo mah -ʻo
- ʻO wai: Pape - pā pā
- Bread: Fah-rah-o-ah
- Beera: Pia - haʻi- pee -ah
- Ka Honua:ʻO Himaa - haʻiʻia hee-mah-ah
Nānāʻana a me nā mea hoihoi
- Kaomi: Poe - haʻi i ka po -ay
- ʻO ka peleʻeleʻele: Poerava - haʻiʻia ka po -lā
- Ke hoʻopiliʻia ka lole : Pareu - haʻi pā-ray-oh
- ʻO ka pua: Tiare - keʻe-ah-ray
- Drum: Pahu - haʻi pāh -hu
- ʻO ka luakini kahiko: Papa - haʻiʻo mah -ray
- Song: Himene - hee -meh-nay
- ʻO ke kiʻi pōhaku: Tiki -'ōleloʻia tee -kee
- Paʻa : Tamaaga - haʻi akuʻo mah-rah
ʻO ka lani
- Sun: Mahana - ma-ha-nah
- Moon: Avae - ah-vay-ay
- Hōkū: Fatia - fah-tee ah