Ka Waiwai nuiʻo Zimbabwe

ʻO nā Hauwaina nuiʻo Zimbabwe (i kekahi manawa i kapaʻiaʻo Great Zimbabwe )ʻo ia nā kūwāhi nui loa a me nā pōhaku nui loa o'Ahapa. Ua hoʻonohonohoʻia kahi kahua hoʻoilina honua i ka makahiki 1986, ua kūkuluʻia nā hale kiaʻi nui a me nā hale i nā miliona miliona i pale maikaʻiʻia ma luna o kekahi me kekahi me kaʻole o ka moa. Ua hāʻawiʻo Zimbabwe nui i kona inoaʻo Zimbabwe i kēia manawa a me kona hōʻailona'āina - heʻaeto i kālaiʻia me keʻano o kahi'ōmaʻomaʻu i loaʻa ma nā mea i hōkaiʻia.

ʻO ka alaʻana o Great Zimbabwe

Ua manaʻo nuiʻia ka lāhui nui Zimbabwe i ka makahiki 11. ʻO ka Swahili, nā Pukiki a me nāʻArabia e holo ana i ka'āinaʻo Mozambique e hoʻomaka ana i ka porcelain, ka lole a me ke aniani me ka lāhui nui Zimbabwe no ka uku gula a me ka nihoʻelepani. I ka nuiʻana o nā lāhui nui Zimbabwe, ua kūkulu lākou i kahi aupuni nona nā hale pōhaku nui e kauʻia ma kahi oʻelua mau mile (500 km2). Manaʻoʻia he 18,000 mau kānaka i noho ma ia wā i ka wā e hele ai.

ʻO ka hina o ka Great Zimbabwe

Ma ka makahiki 15, ua emi iho ka nui o Zimbabwe nui no ka nui o ka heluna, ka maʻi a me ka hihia politika. I ka manawa i hiki mai ai ka poʻe Pukiki eʻimi i nā kūlanakauhale kaulana i kūkuluʻia i ke gula, ua hina muaʻo Zimbabwe nui.

Ka Moʻolelo Hou o Great Zimbabwe

I ka manawa o nā kolonā i ka wā e ulu ai ke mele kiʻekiʻe, he nui ka poʻe i manaʻo ua hikiʻole ke kūkuluʻiaʻo Zimbabwe nui e nā poʻe'Alekaniaʻeleʻele.

Ua hoʻohuiʻia nā kumumanaʻo, manaʻo kekahi he nuiʻo Zimbabwe i kūkuluʻia e Phoenicians a me nā'Arapa. ʻO kekahi poʻe i manaʻo i nā poʻe keʻokeʻo e kūkulu i nā hale. ʻAʻoleʻo ia a hiki i ka makahiki 1929,ʻike maopopoʻia e ke kālaihonuaʻo Gertrude Caton-Thompson e hoʻonuiʻiaʻo Zimbabwe Nui e nā poʻeʻeleʻele a me nāʻApelika.

I kēia mau lā, ua'ōlelo nāʻohana likeʻole o ka'āina e hanaʻiaʻo Great Zimbabwe e ko lākou mau kūpuna.

Uaʻae like nā luna'anakene i ka mana o ka lāhui Lemba . Manaʻo ka poʻe Lemba i ko lākou waiwai hoʻoilina Iudaio.

No ke aha i kapa inoaʻia aiʻo Rhodesia Zimbabwe

ʻOiai nā mea i hanaʻia,ʻo nā hoʻoponopono colonial i hōʻea i nā makahiki 1970, ua hōʻole mau i nā'anowanikiniʻeleʻele ka mea nāna i hana i kēia kūlanakauhale nui. ʻO kēia ke kumu nui i lilo aiʻo Zimbabwe Nui i hōʻailona nui,ʻo ia hoʻi i ka poʻe e hakakā ana i ke aupuni colonial i nā makahiki 1960 a hiki i ke kuʻokua i ka makahiki 1980. Ua hōʻike nuiʻiaʻo Zimbabwe nui i nā meaʻeleʻele oʻApelika e hiki keʻae i ka hōʻoleʻana i nā kāne keʻokeʻo i kēlā manawa. I ka manawa i hoʻololi ponoʻia ka mana i ka hapanui, ua kapaʻiaʻo Rhodesiaʻo Zimbabwe.

ʻO ka inoa "Zimbabwe" i loaʻa mai ka'ōlelo Shona; dzimba dza mabweʻo ia hoʻi "hale pōhaku".

Mālamaʻo Zimbabwe nui i kēia mau lā

ʻO ka huakaʻi heleʻana i nā kūwāhi nui o Zimbabwe i mea nui loa i koʻu heleʻana i kēlā'āina,ʻaʻole pono e naloʻia. ʻO ke akamai i kauʻia ai nā pōhaku i mea mahaloʻia no ka nele o ka mīkini. ʻO ka hale nui nui kahi mea, me nā paia e like me ke kiʻekiʻe he 36 kapuaʻi e piʻi ana i kahi o 820 kapuaʻi. Ponoʻoe i kahi lā piha eʻimi ai i nā wahi nuiʻekolu i makemake nuiʻia, ka Hill Complex (kahi i hāʻawi i nā manaʻo nani), ka Hale Hōʻike Nui a me ka hale hōʻikeʻike.

Aia i ka hale hoʻolimalima nā waiwai he nui i loaʻa i waena o nā wāwahiʻia me ka ipu lepo mai Kina.

E hele ana i nā moaʻo Zimbabwe nui

ʻO Masvingo ke kūlanakauhale kokoke loa i nā Rūwai, kahi o 18 mile (30 km). He mau hale liʻiliʻi a me ka hale hoʻokipa ma Masvingo. Aia he hokele a me kahi kauhale ma kahi waikino.

E hele i Masvingo, e hoʻolimalima paha i kahi kaʻa a loaʻa i kahi kaʻa lōʻihi. Lawe 'ia 5 mau hola mai Harare a 3 mau hola mai Bulawayo. Loaʻa nā pahi lōʻihi lōʻihi ma waena o Harare a me Johannesburg ma kahi kokoke i nā kuapo. Aia kahi hoʻonohonoho kaʻaahi ma Masvingo, akā ua holo nā kaʻa ma Zimbabwe a halaʻole.

Hāʻawiʻia i ka moʻolelo o kaʻike politika (ʻApelila, 2008) e mālama i ka maluhia ma mua o kou heleʻana i nā Mānākeaʻo Zimbabwe nui.

Nā huakaʻi e pili ana iā Great Zimbabwe

No kaʻoiaʻiʻo,ʻaʻole wau he nui nui o nā pohō pōhaku, ke manaʻo nei au ua nele wau i ka noʻonoʻo eʻike i keʻano o ka manawa.

Akā, he manaʻo nui ko Great Zimbabwe e pili ana i ia mea, he kūlana maikaʻi ke kuakino a he mea hoihoi loa ia. E hele i ka huakaʻi alakaʻi iāʻoe i laila, e hoʻonui i nā mea a pau. Eia kekahi, e kipa aku ma kahi mākaʻikaʻi:

Nāʻike hou aʻe e hiki iāʻoe ke makemake i: