Nā Hale Hōʻikeʻike Kū'ē e kū'ē i ISIS

Eʻike i nā kiʻi mai ka wā kahiko mai ma kēia 5 mau Hale Hōʻikeʻike

Ke kākoʻo nei nā hale Hōʻikeʻike i ka hoʻokahuliʻana a me ka lukuʻana o nā mea kahiko i Suria a me Iraq. E like me ka ISIS i hoʻohana ai i nāʻenehana pilikino e hōʻike i ke ao pehea i wāwahi ai i nā kahiko kahiko e like me Hatra, ka Mosul Museum a me Palmyra, ke kākoʻo nei nā hale hōʻikeʻike ma o ka hoʻohanaʻana i Facebook, Twitter a me ka hoʻolālā kamepiula e hoʻolālā i ka hoihoi a me ka moʻomeheu o ka Ancient Near Ka hikina. ʻO ka nui o ka nānā a me ka nānāʻana i kēia manawa,ʻo ka nui o nā moʻolelo e loaʻa iā mākou no ka mea i hōʻinoʻia. ʻOiai paha ka nalowale o ua mea nei,ʻo ke akamai i hiki ke ohiʻia mai ia mea e mau.

ʻO Erin Thompson,ʻo ia wale nō ka mea kākau o kaʻoihanaʻoihana lōʻihi oʻAmelika, he mea akamai i ka luku a me ka hoʻokahuliʻana o nā mea kahiko e ka Islamic State (ISIS). Ua laweʻiaʻo ia i ke kiʻi o ka Ancient Near East i ka nānāʻana i nā puke ma ke kula punawai ma ka hale waihona pukeʻo Columbia University ma ke kauwelaʻo New York. ʻOʻAmelika Arizona, ua hoʻokipaʻiaʻo ia e nā kiʻi o ka wao akuaʻAsuria ma Nimrud mai 3,500 KM Mai ka manawa i loaʻa iā ia he Ph.D. i ka moʻolelo hana moʻolelo a me ka JD ma Ke Kulanuiʻo Columbia. Ua aʻoʻo ia ma keʻano o ka hanaʻoihanaʻoihana a me kaʻaiʻana ma ke Kulanuiʻo John Jay, City University o New York a ua kākauʻo ia i kekahi puke kupanaha e pili ana i ka hōʻiliʻiliʻoihana.

Kōkuaʻo ia i kāna mau haumāna e hoʻomaopopo i nā moʻomeheu kahiko oʻAsuria, Sumeria, a me Babulonaia ma o ka nānāʻana i ko lākou mau manaʻo hoʻomana e pili ana i ke ola hope loa i manaʻoʻia he pōʻeleʻele a pōʻino. ʻO kaʻai wale nō eʻaiʻia he lepo,ʻaʻohe moekolohe aʻo ka mea mau loa e piliʻole i kāu mea i aloha ai. A ināʻoʻoe he aliʻi a he haole paha,ʻaʻole paha he uku kūikawā a hoʻopaʻi paha no kāu hana ma ka afterlife. E like me ia, pono e hanaʻia nā hewa e pili ana i kaʻaha kanaka i kēia manawa no ka mea nui nui ke kānāwai a me ke kauoha. ʻO kēia mau kuʻuna kahiko i kākau moʻolelo, ka mahiʻai, a me nā pūnaewele o ke kānāwai a me ka aupuni e alakaʻi ana i ka puke puke kūlana kūikawā o kēia manawa a me kahi kūlana "kahi kula o ke kūlana civili."

ʻOiai, uaʻikeʻia ka'āina i nā maʻi a me nā wahi archaeological a ua waihoʻia nā hale hōʻikeʻike i nā mea lapuwale i nā looters. Ua loaʻa iā ISIS ka manawa kūpono e hoʻolaha aku ai i ka hoʻouka kaua no ka hoʻolahaʻana i nā wikiō o lākou e lawe ana i nā mea hōʻailona i nā kiʻi kiʻiʻAsuria ma loko o ka Hale Hōʻikeʻike Mosul. ʻO ka maikaʻi o ka hoʻolahaʻiaʻana,ʻo ia ka lukuʻana iā lākou i nā kahua ho'ānoʻo'Amol. A ma kaʻoi aku o ka maluhia, loaʻa lākou i nā kālā he miliona ma kaʻeleʻeleʻeleʻele mai ka kūʻai a me ka kālepaʻana o nā meaʻokoʻa iʻaihueʻia.

Hiki i nā kiʻi kelepona keʻae i nā poʻe akamai e hoʻomaopopo i nāʻumi mau lua iʻeliʻia i loko o kahi paeʻike'āina e nā looters. ʻO ka poʻeʻoihana me kaʻike o ka'ikehonua e komo ana i ka looting a me nā 'oihana Jihadist' e like me kā Thompson e ho'ākāka nei i kāna'ōlelo TEDx, e hoʻohana i ke kūʻai a me ka hoʻolimalimaʻana i nā mea ma o Turkey a me Lebanona a ma hope paha i nā lima o nā Luna Hoʻokomo.

ʻOiai makemake nuiʻo ISIS i ka manaʻo o ka honua e like me nā pūʻali a me nā kālai'āina e hikiʻole ke ho'ōki iā lākou,ʻo ke kūlana kupaianaha loa i ka noiʻi e pili ana i ka wā e pale ana i kā lākou hana e hūnā i ka hala. ʻO kekahi o nāʻanoʻoihana maikaʻi loa,ʻo ia ka hanaʻana i nā wikiō 3D o nā mea lapuwale a hāʻawi aku i nā polokalamu kikohopu ma ka pūnaewele no ka mea e hiki ai i kekahi ke hana i kahi 3D paʻi, eʻae iā lākou e ola i ka wā inā e wāwahiʻia ka kumu mua.

ʻO ka mea pōmaikaʻi, nui nāʻoihana o nāʻoihana i nā hale kaʻa ma ka honua holoʻokoʻa. ʻOiai he mea akamaiʻo Thompson i kēia manawa,ʻaʻoleʻo ia iʻike pono i Iraq a i Suria paha. Akā, ua uluʻia kona aloha, mahalo, a me kona akamai ma kaʻikeʻana a me ke aʻoʻana i nā kiʻi kahiko o ka wā kahiko o The Met , the Louvre , ka Hale Waihona Morgan & Museum , ka British Museum and the Pergamon Museum . Ua kākau wau i kēia'āpana no ka manaʻo e hoʻolālā i kou hoihoi i kēia wā a paipai iāʻoe e kipa i kēia mau koina. Ma ka hanaʻana pēlā, e kākoʻo i ka hana a nā mea kākau moʻolelo e hana nei e mālama i ka moʻomeheu kahiko a hoʻololi i ka lele o ka makaʻu e kākoʻoʻia e ISIS.

ʻO nā hale hōʻikeʻike e like me ka Hale Hōʻikeʻikeʻo Archeology a me nā Anthropology o ke Kulanui o Pennsylvania e hana pū ana me ka Smithsonian e mālama i ka hoʻonaʻauaoʻana o ka mālama kino a me nā lako i ka paneʻana i ka Hale Maʻarra Mosaic o Syria.

Akā,ʻo nā mea nui loa,ʻo ia nā mea hana hewa, nā mea kākau moʻolelo, a me nā mea hulihonua i loko o Suria a me'Isekānia e kuʻi nei i ko lākou ola e pale i kaʻoihana. Ua lawe aku nā meaʻimi i ka heaʻana iā lākou he "Monuments Men" o Syria.

Hoʻopilikia kēia mau haumāna haumāna i nā mea a pau a lākou e hiki ai ke hana i nā moʻolelo no ka mea i nalowale. Hoʻohui pinepine lākou i nā wahi hoʻokiʻekiʻe kipi kahi i nui loa ai ko lākou ola. ʻOi aku ka pōʻino loa i ka wā e waiho ai lākou ma keʻano he mea kūʻai wale aku e kiʻi i ke kiʻi o nā mea iʻaihueʻia ma mua o ka nalowaleʻana ma kaʻeleʻeleʻeleʻele. He mau kānaka koa lākou o kā mākou moʻolelo a me ka moʻomeheu i lawe likeʻia.