Hiki iaʻu ke hopu i ka maʻikupuke ma kaʻu huakaʻi?

Hiki nō, akā,ʻaʻole loa.

Wahi a ka World Health Organization (WHO), kahi o ka hapakolu o nā kānaka ma ka Honua ka maʻi i loaʻa i ka Mycobacterium tuberculosis , ka bacteria e hoʻonāʻia ai ka maʻi (TB),ʻoiaiʻaʻole kēia mau mea a pau e hoʻopau i kēia maʻi.

Ua maʻalahi ka holoʻana o nā ea no ka hoʻopiliʻana o ka maʻi bacteria. Ma muli o ka hoʻolahaʻiaʻana o ka maʻi maʻi ma nā'alele o ke ea, i hanaʻia ma muli o ka'akikoki a iʻole ka uila, hiki i ka poʻe e noho kokoke ana i kahi kanaka kaʻa me kahi maʻiʻoi aku.

Eia nō naʻe, e like me nā Centers for Disease Control and Prevention (CDC),ʻaʻole hiki iāʻoe keʻaelike i ka maʻi kāpili ma ka pāʻana i nā mea i hoʻohanaʻia e ka mea i pakele, aʻaʻole paha e loaʻa iāʻoe ka maʻiʻeha ma ka lūlūʻana o nā lima, e honi i kekahi me ka TB aʻai paha i ka meaʻai i hāʻawiʻia e kekahi ia he TB.

ʻOiaiʻo nā mokulele o nā mokulele e pākīkūʻia ana no ka maʻi kāpili, nui ka hapaʻole. ʻO ka mea maʻamau, e nānāʻia nā'emoku e holo malihini ana i nā malihini, nā haumāna ma nā visa, nā mea mahuka, nā lālā koa a me nāʻohana i hoʻi mai mai nāʻoihana mai nā'āina'ē, nā meaʻimi hoʻomalu a me nā malihini mai ka wā lōʻihi no ka maʻi maʻi ma mua o ko lākou haʻalele. ʻAʻole pono ka mākaʻikaʻiʻana o nā poʻe malihini a me nā poʻe helehelena no ka maʻi kāpili, aʻo ia hoʻi,ʻo ka poʻe malihini eʻikeʻole i ka maʻi a iʻole paha iʻike i ka maʻi a hele paha, hiki ke hoʻolaha i ka bacteria i nā poʻe e noho kokoke ana iā lākou.

ʻO ke kūpono,ʻo ka poʻe malihini eʻike ana i nā maʻi o lākou e ponoʻole e holo ma ka ea a hiki i ka wā o ka mālamaʻiaʻana o ka maʻi noʻelua pule.

Eia naʻe, akā, e hiki ke kū i kahi kūlana kahi iʻikeʻole ai ka poʻe malihini i ka maʻi aʻike paha lākou,ʻaʻole i hoʻomakaʻia e hoʻomalu, a lele i kēlā me kēia.

Wahi a ka WHO,ʻaʻohe hihia o ka hoʻokuʻuʻana i nā maʻi i loaʻa i kahi kūpono i ka manawa o ka lōʻihi o nā mea i lilo ma luna o ka mokulele, e like me nā lōʻihi a me ka wā lele, ua emi iho ma lalo oʻewalu hola.

Ua kauʻia ka neʻeʻana o kaʻelele a me kaʻoihana kaʻahana o ka maʻiʻoiaʻiʻo i ka'āpana o ka mea i loaʻa i ka mea i loaʻa i ka maʻi,ʻo ia hoʻi ka lālā o ka mea mākaʻikaʻi i loaʻa,ʻelua lālani ma hope aʻelua lālani i mua. Hoʻokuʻuʻia ka maʻi o ka maʻi inā e hoʻoukaʻia ka'ōnaehana ho'ōla o ka mokulele i ka wā e hoʻolōʻihi ai ka honua i hoʻokahi hola hola aʻoi paha.

ʻAʻole hiki i ka WHO ke hōʻike i kekahi pilikino nui i nā poʻe kaʻa e hele pū ana me kekahi lālā o ka mākaʻi holo i loaʻa iā M. tuberculosis .

Ma kahi kūlana maikaʻi loa, e loaʻa i ka leka leʻaleʻaʻike no kēlā me kēia mea kaʻa a hiki iā ia ke hoʻohui pū me nāʻoihana olakino o ka lehulehu inā pono ka hoʻolahaʻana i nā mea kaʻa. I kaʻoiaʻiʻo, hiki paha i ka paʻakikī ke hahai aku i nā mea holo kaʻa a pau i pilikia. Ke noi aku nei ka WHO i nā luna ola kino o ka lehulehu e hoʻomaopopo a hoʻomaopopo i nā poʻe e noho kokoke ana i kahi mea holo kaʻapuni, inā paha i hoʻoholoʻia kēlā mea holo kaʻa e loaʻa i ka maʻi i ka wā o ka mahuka aiʻole i loaʻa i ka maʻi i loko oʻekolu mahina ma mua o ka lele.

Ka Lā Lalo

Inā hōʻike kāu kauka iāʻoe he maʻiʻehuʻole ka maʻi aʻaʻole pono e lele, e noho i ka home. E hoʻolālā pahaʻoe i nā mea'ē aʻe inā e leleʻoe ma mua o ka hoʻoponoponoʻana.

Hiki iāʻoe ke hoʻohaʻahaʻa i kou hopena o ka hoʻomehanaʻana i nā maʻi pipipi e lele ma ka pōkole (emi ma lalo oʻewalu hola).

ʻO ka hāʻawiʻana i kaʻike kūpono,ʻikeʻikeʻole i kāuʻoihana airline a me nā luna kūikawā a me nā pilikua e hiki i nā luna ola hauā e hoʻohuli iāʻoe inā e hoʻoholo lākou inā paha uaʻikeʻoleʻiaʻoe i ka maʻi'epena i kāu holo. Inā hoʻokaʻinaʻoe iāʻoe e kaʻoihana airline a nā luna o kaʻoihana no ka mea ua weheʻiaʻoe i ka TB, e hoʻolale koke i kahi manawa me kāu kauka a koi e hōʻoiaʻoe no ka maʻi'epalū i ka manawa kūpono.

Inā makemakeʻoe e kipa i kahi o kahi maʻi nui o ka maʻiʻeha, e kamaʻilio i kāu mau manaʻo me kāu kauka ma mua o kou hele. Hiki paha iāʻoe ke hōʻike iāʻoe i kāu kauka kauka no ka maʻiʻehaʻewalu a heʻumi mau pule ma hope o kou hoʻiʻana i ka home.

Nā kumuhana:

Nā Pūnaewele no ka Manaʻo a me ka Puʻiʻana i ka maʻi. CDC Palapala Hoʻolālā Ola no ka Hui Mokupuni Huilawa 2008 ("Yellow Book"). Loaʻa iā Malaki 20, 2009. http://wwcanc.cdc.gov/travel/page/yellowbook-2012-home.htm

ʻO ka'ōkiko a me ka holo moku: Nā Kūlana no ka Puʻukū a me ka Mana. ʻO ke kolu. ʻO Geneva:ʻO ka Hui Ola Leila; 2008. 2,ʻo ka maʻi maʻamau i ka mokulele. Loaʻa iāʻOkakopa 20, 2016. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK143710/

ʻO ka Hui Ola Ola. Komoʻia ma ka lā 20 o Malaki, 2009.ʻO ka maʻi a me ka holoʻana o ka moku: Nā alakaʻi no ka paleʻana a me ka manaʻana, ka pukeʻelua, 2006.