5ʻO nā Mokuna Hoʻohanohano kahi e hele ai i Scotland
He pae'āina hoʻoilina kahikoʻo UNESCO no ka'āinaʻo Scotland i waeʻia no kā lākouʻano moʻomeheu a kūlahi paha i ka honua holoʻokoʻa. He mea maʻalahi kekahi eʻike ma kahi huakaʻi pōkole i Scotland. ʻO ka loaʻaʻana i kekahi poʻe, e like me Orkney a me St Kilda, he mau huakaʻi hele maoli nō naʻe akā e uku i kou manawa a me kāu hana me nā uku kūkala. E hoʻolālā i kahi papahana e pili ana i kēia mau wahi kūikawā e kipa aku ai i Scotland i ka holoholoʻana o ka wā.
01 o 05
ʻO ka Pōhaku Pā
ʻO ka Forth Bridge kahiʻo World Heritage Heritage hou loaʻo Scotland, i loaʻa i ke kūlana hoʻohanohano i ka mahinaʻo Iulai 2015, i ka manawa wale nō no kona lā hānau he 125. ʻO kaʻikeʻana i ka Firth of Forth e pili ana iʻeiwa mau mile ma ke komohana o'Edinburgh ma South Queensferry,ʻo ke alahaka alanui ke kahawai nui nui o ka honua. Ma ke 2,529 mita (ʻo ia he 1.57 mau mile) keʻano kahi o nā alahaka lōʻihi o konaʻano.
Ua weheʻia ka alahaka i ka makahiki 1890, e pili ana i ka manawa e holo ai nā kaʻa ma luna o ka mākele no ka hele lōʻihi. Ke kuhikuhi nei kāna palapala UNESCO:
"ʻO konaʻano kūlana ahupuaʻa kūʻokoʻa ka hopena o ka hōʻike pololei a me ka maikaʻiʻole o kona mau mea hoʻonaʻauao." No ka houʻana i keʻano, nā mea a me ke ana,ʻo ka Forth Bridge he mea nui nui i ka hana a me ke kūkuluʻana i ke alahaka "
Pehea eʻike ai i ka Bridge Bridge
- Ma nā wāwae - nā kapakai hema ma ke kahakai o Firth of Forth, ma'ō aku o South Queensferry a me ka'ākau o North Queensferry e hāʻawi mai i nā manaʻo maikaʻi no ke alahaka, kekahi o nā hiʻohiʻona hoʻomana o Scotland. Inā e hele anaʻoe i'Edinburgh, piʻi i luna o Arthur's Seat a iʻoleʻo Salisbury Crags i Holyrood Park no kahi lōʻihi lōʻihi.
- Ma luna o ke alahaka - Aia nā mahele i nā hana e hana iʻelua mauʻike malihini kipa ma ka alahaka. E hoʻokomoʻia kahi hōkele malihini kipa ma North Queensferry me kahi ea waho i ke kahua nānā i luna o ka hale kiaʻi kūkulu'ākau. Aʻo ka heleʻana mai kahi kikowaena ma South Queensferry, eʻimi i nā meaʻimi i ka holoʻana i ka piko o ka hale kūkulu hema. Hiki iāʻoe ke nānā i nā wikiō a hoʻomau i nā hanana ma The Forth Bridge Experience here.
- Ma ka moku - No ka holoʻana o Forth Tours e holo mau ana nā moku i luna o ka Firth e hele ma lalo o ke alahaka mai kahi moku ma South Queensferry. He koikoi nō hoʻi lākou i ka lawelaweʻana i ka moku holo moana e haʻalele ana mai ka hale kikoʻo Edinburgh. Ke hana nei ke kaikamahine o ka Forth i kahiʻoihanaʻoihana i Island Island i waenakonu o ka Firth e hāʻawi mai ana hoʻi i nā manaʻo maikaʻi o ke alahaka.
ʻO ka Bridge Bridge ma ka Moʻolelo
Hoʻopiliʻia ka alahaka ma ka paleʻala a me ka'ōmole. Laweʻia he 10 mau makahiki e paʻi i ka pīlaku a i ka wā ma mua, i ka wā i pau ai nā mīkini i ka hopena hoʻokahi, pono lākou e hoʻomaka hou i kekahi. No laila, ma ka'ōlelo Pelekane, ke'ōleloʻia kahi hana pauʻole e like me ka penaʻana i ka Bridge Bridge.
ʻAʻole pololei kēlā. I ka manawa i hoʻopau ai nā mea pena i kā lākou hana 10-makahiki, i ka makahiki 2011, National Rail, nā kahu o ke alahaka, i'ōlelo hou i nāʻenehana hou a me ka pena kiʻiʻoniʻoni e hiki ke hoʻokuʻuʻia ke alahaka mai ka lole pale lole a me ka wili lole no 20 mau makahiki.
02 o 05
ʻO St. Kilda
I ka makahiki 1930, ua haʻalele ka heluna holoʻokoʻa o St Kilda (36 mau mea) i kahi mokupuni nohoʻia o kēia pae'āina mamao, 110 mau mile ma ke komohana o Scotland, no ka'āina. ʻO ia ka hopena o kekahi kauhale i hala ma kahi o 1,000 makahiki. ʻO nā hōʻikeʻike'ē aʻe o ka mokupuni kahi i hōʻikeʻia e ka poʻe i ka hoʻohanaʻana i ka mokupuni no kahi kokoke i 4,000 mau makahiki.
ʻO St Kilda kekahi o nā pūnaewele hoʻoilina kahiko o UNESCO i kākauʻia ma ka papa inoa no kona waiwai kūlohelohe a me ka waiwai maoli. I ka makahiki 1986, ua lilo ia i Keʻena Hoʻoilina kahiko o ka honua ma Scotland. I ka makahiki 2005, ua komoʻo ia i loko o kahi hui kūʻokoʻa o kahi mau kumini he kakaikahi i heluʻia no nāʻano moʻomeheu a me ka pilina. I ka makahiki 2013, ua hoʻoneʻeʻia ia i ke kūlana o ka waiwai kūikawā nui loa - i mālamaʻia no kahi UNESCO iʻike i nā wahi kupaianaha ma ka honua.
No ke ahaʻo St Kilda?
- Ma ka moʻomeheu, e kōkua ka mana honua i ka mālamaʻana i nā hōʻike o ka "ʻelua mau makahiki o ka noho kanaka ma nāʻano kūpono." Ua mālama nā mokupuni i ka hoʻokele waiwai e mālama ai i nā hipa, e hōʻiliʻili i nā manu a mālama i ka'āina. ʻO nā hōʻike o ko lākou kūlanakauhale haʻaleleʻia, me nā pā hipa a me nā pahuna e kū nei ma luna wale nō o ke awaʻo St Kilda, ma Hirta.
- Ua hoʻokumuʻia ka mokupuni mokupuni e nā hana lua pele kahiko, nā'ōkili a me ka pupuhi e hana ana i nā wahi kūlana kūikawā a me nā loli moana. ʻO ka hapa nui o St. Kilda he kokoke i ke ākea.
- He kumu maikaʻi ke kumu o ka kipaʻana i nā meaola a me nā meaola likeʻole o ka mokupuni.ʻAʻole hiki i ka 1 miliona mauʻelele e hoʻohana i nā mokupuni no ka paleʻana a me ka haʻaleleʻana i nā moku,ʻo ia hoʻi nā puʻupuʻu, nā'ōpala a me nā'ōpala. ʻO nā mokupuni hoʻi kahi home o nā hipa hānai momona, kahi hanauna kahiko i laweʻia mai i laila e nā kānaka mua o St. Kilda, nā tausani o nā makahiki i hala.
- ʻO ka pūnaewele hohonu a me nā meaola likeʻole i loko o ka Palapala Hoʻoilina o ka Honua.
Loaʻa i St Kilda ...
...ʻaʻohe mea maʻalahi. Hiki iāʻoe ke kākau i kahi holoʻana i ka mokupuni a inā paha e hiki iāʻoe ke pae aku ma muli o ka lewa a me ke kai -ʻaʻohe mea e paʻa ai. E heluhelu i kā mākou hōʻike e pili ana i kahi huakaʻi iā St Kilda.
No kaʻike i keʻano o ka ola o nā poʻe kahiko, e kipa iā Glasgowʻo Riverside Museum kahi e mālama ai lākou i "Jollyboat", kekahi o nā moku holo hope loa i hoʻohanaʻia e nā poʻe mokupuni e hoʻolako i nā lako, me nā leka a me nā mea mākaʻikaʻi i ka moku mahu.
03 o 05
Edinburgh Old a me New Towns
ʻO ke poʻokela o Scotland a me ka noho o kona Hale Palani hou, ua hoʻohui i nā'ōpio a me nā loina hou i ke kulanui o ke kula nui a me ke aupuni nui me kahi kūlana kaulana a me ka moʻolelo. Hoʻokumu ia i ka hoʻolālā'eneʻe nui loa o ka honua , he hale he 1,000 makahiki a he mauna -ʻo Arthur's Seat - pololei ma waena o ke kūlanakauhale.
Ua hoʻokaʻawaleʻia ke kūlanakauhale, ka mokukala Scottish mai ka makahiki 15, iʻelua mau māhele kūʻokoʻa - kahi New Georgian a me Neoclassical New Town me nā alanui ākea a me nā māla'āina a me ka Old Town, i hoʻoukaʻia e ka pā kaua o ka'āinaʻo'Edinburgh Castle.
Ke hoʻomaopopo nei ka UNESCO UNESCO i ke kūlana kūlike o nāʻaoʻaoʻelua e hāʻawi aku i ke kūlanakauhale i kona kūlana kūʻokoʻa a, e mahalo ana i ka "lōʻihi loa o ka hoʻokumuʻana i ka hoʻolālā kūlanakauhale"ʻo Edinburgh:
"ʻO ka hoʻokaʻawaleʻana ma waena o ka Old Town Old Town a me ka New Town New Town of Edinburgh, Scotland, ua hāʻawi mai i ka mālamalama o nā hale noho i kaʻole i Europa."
Nā Hale Pāʻani o nā Alanui
ʻO kahi papa, nā puke, nā awāwa, a me nā ululāʻau - i kapaʻiaʻo Princes Street Gardens - e hoʻokaʻawale i ka hale kahiko a me nā kūlanakauhaleʻo Edinburgh a hoʻolako i kahi hoʻonohonoho no nā'ōnaehanaʻo Scottish National Galleries a me ka Royal Scottish Academy . ʻIke ia, no ka honua a pau, e like me kahi'āina kūlohelohe, ma kahi me nā puʻu o Edinburgh a me kāna pōhaku Rock Rock.
ʻO ka mea maoli, ua hanaʻia ke kanaka wale nō, i hanaʻia ma ka hoʻouluʻana Nor Loch - a me kahi loch i hanaʻia e ke kanaka -ʻo ia kekahi o nā pākaua o ka hale kākela. ʻO nā kīhāpai a me ka puʻu iʻikeʻiaʻo Mound, ua hanaʻia mai nā moku he mau miliona aʻoi aku o ka waiwai pio i haoʻia i ka wā o ka kūkuluʻana i ke kūlanakauhale hou.
04 o 05
New Lanark
ʻO New Lanark ka mea i hoʻokumu i ka moʻokūʻauhau 19 o Utopianʻo Robert Owen. ʻO ka'ōkole i kūkuluʻia i kūkuluʻia i ka makahiki 1785 e ka makuahōnōwai kāne o Owen, ua hanaʻiaʻo ia i ka mīkini ulaula me nā wai a me nā hale no nā mea hana i ka wā o'Owen i hana ai i ka hopena o ke kenekulia 1900. ʻO ia hoʻi ka pūʻulu nui loa o nā haleʻoihanaʻoihana i ka honua.
Ua hoʻoholoʻo Owen e hoʻohana i kona manaʻo no ke aloha makuaʻole e hana i kahi'ōnaehana'ōhumu'ōhumu me kahi noho kanaka hiʻona, kūpono, hale nohokino, hoʻonaʻauao a me ka hoʻomeheu moʻomeheu no nā mea hana, nā māla ulu'āina, a no ka manawa, kūlana maikaʻi. Ua hoʻolālāʻia ka hoʻolālā a me ke kūkuluʻana no ka pono o ka poʻe hana, i manaʻoʻia he "hōʻailona nui ma nā moʻolelo kaiaulu a me nāʻoihana ahupuaʻa" me ka hoʻoikaika mau loa mai ia manawa mai. E like me ka palapala UNESCO:
"He mea hōʻailona houʻo New Lanark i ka hoʻokumuʻana i ka waiwai iʻole ia e hōʻike kokeʻia ka hoʻopōʻinoʻia o ka mea nāna e hana.ʻO ke kauhale ...ʻo ia ka moena hoʻolālā no nā manaʻo eʻimi ana e hoʻonui i ke ola o ke kanaka a puni ka honua ... a me nā'ōnaehana hoʻolālā i hoʻomohalaʻia aiʻo Owen i mea e hoʻomanamanaʻia i kona manawa pono'ī akā uaʻaeʻia nei i kēia manawa i ka hui kaiaulu. "
Ma hope o New Lanark
Ua hele mauʻo'Owen i ka hapanui Utopian o New Harmony, Indiana, e like me nā kumu o New Lanark. Akā, ma waho o ka hoʻohui hoʻohuiʻana i hāʻawiʻia e nā mīkini ulaula ma Scotland, ua hāʻuleʻo ia ma keʻano he waiwai waiwai waiwai i loko oʻelua mau makahiki. Ua kūʻai pinepineʻia nā mīkini New Lanark i nā manawa he nui, a lilo i kaula i mua o ka pauʻana o nā makahiki 1960. Ua hoʻomauʻia ka hanaʻana o ka waiū waiū i ka hana mai ka makahiki 1786 a hiki i ka makahiki 1968. Ma muli paha o kēia, ua ola lākou i kahi mauʻole i ka 21st century.
New Lanark Lā
ʻO nā hale wili palaoa, nā hale hana o nāʻoihana, ka hoʻonaʻauao hoʻonaʻauao a me ke kula e noho mau ana i ka hōʻikeʻike o ka hoʻomakaʻana o ke kenekulia 19 mai ka meaʻike a me ka mea hana. Ua kākauʻia ka pūnaewele ma ka Waihona Hoʻoilina o ka Honua o ka Honua 2001.
ʻO ka New Lanark Trust, kahi waiwai aloha Scottish i mālamaʻia, ke mālama nei i ka pae hoʻoilina o ka Honua e ho'āʻo ai e mālama iā ia he "kaiāulu hoʻomauʻia, me ka noho nohoʻana a me nā manawa hou no ka hana."
Hoʻomaʻaʻia ka nui o ka pūnaewele i ka poʻe malihini kipa a puni, me nāʻano hōʻike a me nā mea nui eʻikeʻia mai ka Pūʻulu Visitor. Loaʻa ka pūnaewele i kahi hōkele ma kekahi hale hale kūʻai a me kahi hale hōʻailona ma kahi hale noho mua, kahi hale kūʻai hale a me nā mea kūʻai lole a me nā keʻena hālāwai no nā'ahamele, nā leka a me nā hōʻike. ʻO kekahi o nā hale noho, i kapaʻiaʻo The Row Row, aʻo kekahi o ia mau hale i hoʻomauʻia i ka makahiki 1970, e hoihoi houʻia ana no ka nohoʻana.
E kipa i kā lākou pūnaewele no nā manawa hoʻomaka a me nā kumukūʻai
05 o 05
ʻO Kohoʻo Neolithic Orkney
Hoʻokipa kokeʻia nā malihini i Orkney e ka nui o ka manaʻo o nā hanana prehistoric iʻikeʻia e hoʻokumu i nā mokupuni. ʻOi aku kekahi ma mua o 5,000 mau makahiki, i mua o Stonehenge a me nā Pyramid e nā makahiki he mau makahiki. Aia i loko o ka pūnaeweleʻelua pōhakuʻokoʻa loa,ʻO The Standing Stones of Stenness and The Ring of Brodgar; ʻo ia kahi i kanuʻia i ka wā i hoʻomanaʻia e nā poʻeʻo Viking mai ka manawa hope aku,ʻo Maeshowe; he kūlanakauhale 5,000 mau makahiki,ʻo Skara Brae, a me kahi mau puʻupuʻu a me nā wahi i hoʻopaʻaʻoleʻia.
ʻO nā monuments e kūkulu ana i ka Waihona Hoʻoilina o ka Honua ua manaʻoʻia he mea nui loa mai ka manawa Neolithic i Western Europe. ʻO ke kūlana kupanaha,ʻo Skara Brae, he 5,000 mau makahiki i loaʻa i ka makahiki 19 i ka wā i hoʻopiʻiʻia ai kaʻino i kahi one i uhiʻia no nā makahiki he mau makahiki. Ua manaʻoʻiaʻo ia ka mālama kūpaʻa Neolithic maikaʻi i ka honua. ʻO ka mea i kākauʻia ma ka papa inoa i ka makahiki 1999, ua hoʻolālāʻia ka pae i ka kūlana kūlana kūwaena nui. Ua'ōlelo ka UNESCO Listing:
"ʻO nā monuments o Orkney e hōʻike i kahi kūlana kūʻokoʻa kūikawā paha i ulu nui ma kahi o 500-1,000 mau makahiki akā ua nalowaleʻia ma ka 2000 BC ... He mauʻike ia i nā hana kūlohelohe o nā poʻe Neolithic o ka'ākau oʻEulopa, i ka manawa 3000-2000 BC. "
ʻO nā hōʻailona hou o kahiʻoihana nui a wahi hoʻomakauhala paha ma kahi piko o ka'āina iʻikeʻiaʻo Ness o Brodgar e hoʻonui pū ana i kaʻike a me nāʻike o ka poʻe kahiko o Orkney. Hiki ke kipaʻia iā lākou i ka wā o ke kauʻana o nā koina archaeological. ʻO ke ala maikaʻi loa e kipa aku ai i kekahi o nā kuʻemana kahiko o Orkney, aia ma kahi o kekahi o nā alakaʻi ākea aʻaʻohe kālaihonua.