He kūlanakauhale nani ko Valladolid ma ka mokuʻo Yucatan . He mau moʻolelo kālai'āina, nā waiwai maoli a me nā moʻomeheu, e like me nā halepule kaulana a me nā hale noho nani. Ua hoʻokumuʻia ke kūlanakauhale e Francisco de Montejo i ka makahiki 1543 aʻo ia ke kūlanakauhale nuiʻelua ma ka moku'āina ma hope o ke kapikala o Mérida , a ua kokoke ma waena o ke kapikala a me ka huakaʻi huakaʻi hele o Cancun. Ma nā alanui a me nā hale o Valladolid e mau nei i ka mana ikaika o ka wā i hala. ʻO kēia kūlanakauhale maluhia kahi wahi kūpono loa eʻimi ai i ka mokuʻo Yucatan. Eia kekahi mau mea e hana ai i kāu noho.
01 o 07
Hōʻikeʻia ka hale colonial
ʻO ka naʻau o Valladolid kahi kikowaena waena. He mea nui kēia'ōmaʻomaʻo'ōmaʻomaʻo'ōmaʻomaʻo no ka nānāʻana o nā kānaka, akāʻo kahi kahi kūpono loa ia e hoʻomaka ai i kāu hana. ʻO ka hale kaulana San Servacio ma kaʻaoʻao hema o ka plaza. Ua hoʻohioloʻia ka halepule mua ma kēia wahi i ka makahiki 1705 a ua hoʻomakaʻia ke kūkuluʻiaʻana o kēia hoʻomaka i ka makahiki e hiki mai ana. Eʻike pono hoʻi e kipa aku i ka hale pule a me ka halepule mua o San Bernardino de Siena, kahi kūlana kaulana kahiko o Yucatan.
02 o 07
E hele wāwae a hoʻokahuli paha i nā alanui a me nā kaiāulu
Keʻimi nei i nā alanui ma ka wāwae a ma keʻano'ē aʻe paha, ma ka holo kaʻa, e like me ka nui o nā poʻe o ka'āina,ʻike kokeʻoe i ke kumu i kapaʻia ai kēia kūlanakauhaleʻo "Pueblos Mágicos" o Mekisiko. ʻO nā hale o ka mōʻaukala he meaʻoluʻolu keʻike, akā, eʻike nō hoʻiʻoe i ka launa aloha a me ka hoʻolālāʻana i kēia mau wahi. Nui nā hale kūʻai bike i loko o ke kūlanakauhale, kahi hiki iāʻoe ke hoʻolimalima hoʻokahi no kekahi mau hola a haʻalele iāʻoe iho, aiʻoleʻoe e hele i kahi huakaʻi e lawe iāʻoe i kahi o nā wahi kūikawā a ma kahi o Valladolid.
03 o 07
E holo i loko o ka pahu
Eʻike pahaʻoe aia he mau hōʻailona (nā wai piha piha i piha i ka wai no kaʻauʻauʻana) ma nā wahi o ka Yucatan Peninsula , akā paha e kahaha pahaʻoe i kaʻikeʻana he aia nui kahi e kū nei i kahi mau poʻomaka mai ke kahua nui o Valladolid. ʻO Zací cenote he mea hoʻonaniʻo 147 kapuaʻi ke anawaena me nāʻauamo e kau ana ma luna o ka hale e uhi pono i ka wai, e hāʻawi ana i kahi kahi i uhiʻia eʻau. ʻO kahi kahi kūpono kēia e hoʻomaha ai i kahi lā wela! Aia kekahi haleʻaina, kahi e lawe iā mākou i kahi e hiki mai ana ...
04 o 07
Kūʻaiʻo Yucatecan Cuisine
ʻO ka meaʻai i ka Yucatan eʻano likeʻole ia i nā mea e loaʻa ai iāʻoe ma ke koena o Mexico, me kaʻikeʻana i nā meaʻai me ka hana kuke i nā loina Pākehā e hana i nā hui likeʻole. Nui nāʻano lawaiʻa kūloko e ho'āʻo ai, e like me sopa de lima, panuchos, papa papadzules a me cochinita pibil. Mai hōʻalo i ka manawa e hōʻike ai i kēia mau meaʻaiʻo Yucatecan a me nā mea'ē aʻe i kāu noho. ʻO kekahi mau haleʻai nui e komo pū ana me Yerbabuena de Sisal a me el Atrio del Mayab, e lawelawe nei i kēia mauʻoihana he nui wale.
05 o 07
Eʻimi i nā kauwela Maya kahiko
Loaʻa nā wahi arāʻau o Maya i hiki keʻikeʻia e like me nā lā hele mai Valladolid. ʻO ka pūnaehana hoʻokipaʻo Maya,ʻo Chichen Itzá ke kokoke, e like me ka mea iʻikeʻoleʻia, akāʻaʻole he wahiʻoi aku o ka hoʻolālā o Ek Balam, he 45 kona mau hale, a he nui i uhiʻia e ka ulu lāʻau. ʻOʻEke Balam keʻano "jaguarʻeleʻele" aiʻole ka "jaguar star star" a he kūpono no ka poʻe malihini eʻimi ana eʻimi i kahi mahele o ke alahele. Hiki iāʻoe ke piʻi i kekahi o nā pyramids, me ka hāʻawiʻana i nā manaʻo nui o nā wahi a puni.
06 o 07
E hele i Casa de los Venados
He hale nohoʻo Valladolid i kahi hale kiʻi kūʻokoʻa o nā poʻe e pili ana i nā poʻe me nā wahiʻokoʻa mai nā wahi a puni o ka'āina. Ua kūʻaiʻo John a me Doreen Venator mai ka moku'āinaʻoʻAmelika i ke kūʻaiʻana i ka home o nā kūpuna i ka 400-makahiki i ka makahiki 2000 a ua hoʻihoʻiʻia me ke aloha. I kēia manawa i kapaʻiaʻo Casa de los Venados (hale o ka Deer), kūkulu lākou i kā lākou pūnaewele hōʻiliʻili lehulehu,ʻo ia ka hōʻiliʻili nui loa i Mexico. Noho mau ka poʻe Venators ma ka wahi, no laila, ua palena nā hola kipa. E hele i ka hola 10 am i kekahi lā no kahi mākaʻikaʻi hoʻomaopopo o ka hale hōʻikeʻike.
07 o 07
E aʻo e pili i ka mōʻaukala
E kipa i ka Hale Hōʻikeʻikeʻo San Roque kahi e hiki ai iāʻoe ke aʻo e pili ana i ka moʻolelo o kēia wahi. ʻO ka lā maluhia o kēia kūlanakauhale ke kuhi nei i kona moʻolelo o ka pilikia. Ua ala pinepine ka poʻe'ōiwi o ka Yucatan i nā poʻe Spaniards, aʻo kekahi o nā kaua nui o ke Kauaʻo Kuehu i hanaʻia ma kēia kūlanakauhale. Hiki i kahi hale kahiko kahiko i pili i ka 16th Century i lilo ma keʻano he hōkila, ua hōʻikeʻia ka hale hōʻikeʻike San Roque a me nā hōʻike e pili ana i ka moolelo o ka mokuʻo Yucatan, a me ka moʻomeheu Maya a me nā loina. Heʻuʻuku ka hale mīkini ma kaʻike aʻaeʻole ka hoʻokomoʻana, no laila, kūpono ke kūʻana, inā no ka wikiwiki.