ʻO ka nui loa,ʻo Puerto Rico kahi huakaʻi palekana. He nui nā kānaka mākaʻikaʻi e hele i kona kahakai i kēlā me kēia makahiki me ka meaʻole. ʻOiai, ua laweʻo San Juan i nā pilikino kūpilikiʻi o nā kaona nui o nā kūlanakauhale nui i ka Caribbean (aʻo ka nui loa ma nā wahi'ē aʻe). A he mau'ōlelo kōkua kūpono no kēlā me kēia mea huakaʻi e noʻonoʻo ai i ka wā e hele ai lākou ma mua o ko lākou palena'āina,ʻoiai inā e hele ana lākou i kekahi wahi heʻano kānana kēlā i loko o ko lākou mau palena.
Eia nō naʻe, makemake nā poʻe malihini kipa e hoʻomaopopo piha i nā mea e pilikia ai ka heleʻana i kahi huakaʻi hele. A i koʻu wā e hoʻouhi ai i nā kumuhana maʻaneʻi,ʻaʻole wau e makemake e hana i ka weliweli. ʻO kekahi pilikia - e like me ka fever dengue a me nā makaniʻino -ʻaʻole loa i ka wā a me ke kauwela, aʻaʻole e pili wale ma Puerto Rico wale nō. No ka moʻolelo, ua hele wau ma ka moku i ka wā o ka makani a me ka manawa o ka dengue weliweli, aʻo nā mea e pākīkī pinepine ana.
ʻO ka'ōlelo aʻo maikaʻi loa e hiki ke hāʻawiʻia i ka mea nāwaliwali i ka nānāʻana i ka pūnaewele pūnaewele pono o ka Center for Disease Control and Prevention e pili ana i kaʻike pilikino no nā poʻe hele i ka mokupuni. Ma hope o ka'ōleloʻana i kēia, eia kahi hōʻeha i nā pilikino olakino a palekana e hiki ai ke hoʻokuʻi iā Puerto Rico.
01 o 04
Ke Kauawela
ʻO ka pilikia nui loa o ka heleʻana i Puerto Rico,ʻo ia paha kona kokoke i nā makaniʻino. ʻO kaʻoiaʻiʻo, he mau makahiki i hala aku nei ma muli o kaʻino a me kaʻino i hōʻeuʻeu i kaʻano o ka pōʻino e hāʻawi ana i ka inoa o ka hōʻino i ka inoa o ka hōʻino. A heʻoiaʻiʻo hoʻi, uaʻoi aku ka hewa o kekahi mau mokupuni i ko kekahi. ʻO kahi hui o ka laka maikaʻi a me ke kūlana'āina i mālama iā Puerto Rico ma kahi palekana mai nā alaʻinoʻino o nā makaniʻino.
Inā he wā maʻamau ka mea pahele no kāu mau holoholoʻana, e hoʻomaopopo he manawa lōʻihi ia: e kamaʻilio nei mākou i ka mahinaʻo Iune a me Nowemapa, mau kauwela kauwela. ʻO ka manawa kēia o ka nui o nā malihini e iho mai ma ka moku me kaʻole o ka hana. ʻO kaʻoiaʻiʻo, hikiʻole iāʻoe ke wānana i ka wā e hiki ai i kaʻino nui ke hōʻemi i kouʻuhane hoʻomaha, i ka wā e hoʻolaha aiʻoe i nā mahina ma mua. Inā pilikia kahiʻino,ʻo ka palekana maikaʻi loa āu e loaʻa ai,ʻo ia ke noho i loko o ka hale a holo i waho.
02 o 04
ʻO Dengue Fever
ʻO Mosquitos he meaʻino ia ma nā'āina a pau. ʻO ka maʻi dengue, i laweʻia e mosquos, ua hōʻikeʻia e ka CDC i mea kumu e make ai ma nā mokupuni. Ua loaʻaʻo Puerto Rico i kāna māhele o nā hihia a ua hōʻikeʻo ia i nā hōʻailona dengue i ka wā ma mua. ʻO kou palekana maikaʻi loa mai kēia wela,ʻo ia ke uhi i ka pale umauma, ka pale namu a me nā kāmahu lōʻihi a me nā pāpale. ʻO Dengue kahi hōʻeha hoʻokūpaʻa loa, a hiki iā ia ke mālamaʻia,ʻo kaʻu'ōlelo aʻo e mālama i nā keʻena āpau i loko o ka moku inā piʻi aʻe ia i nā maʻi'ōlohelohe ma ke kūlanakauhale a mokupuni paha āu e noho nei.
03 o 04
ʻO ka meaʻai a me ka wai
ʻO kekahi o nā manaʻo nui o nā poʻe e hele ana i kahi'āina e hoʻopilikia i ko lākou mau mea nui loa: e hiki anei iā kāua ke inu i ka wai o ka'āina, a hiki anei iā mākou keʻai i ka meaʻai? Pono, ke aʻo nei ka CDC iāʻoe e kaʻawale i ka wai paila, ka puna wai inu, a me nā pahu hau. 'Ōleloʻo ia iāʻoeʻaʻole eʻai i ka meaʻai i kūʻaiʻia mai nā mea kūʻai kūʻai.
Ke ola wau a hoʻopau hou i ka hōʻoiaʻaʻoleʻoe e nui e hopohopo. ʻAʻole wau wale nō. ʻO ka hapanui o nā wahi e hele mai (Frommer's, Lonely Planet, etc.) e'ōlelo mai i ka hoʻopuniʻana i ka wai ma'ō a puni ka moku, aʻaʻole aʻu i loaʻa i kekahi pilikia.
ʻO kahi hoʻokahi aʻu e haʻi aku ai, aia he mauʻano o ka ciguatera, kahiʻano iʻa e hoʻopili ai i kahi iʻa, e like me Barracuda, grouper, a me ka pahele. ʻO nā hōʻailona o ka inu, ka luaʻiʻana, ka māmā, nā maka'āinana, a me nāʻiʻo a nāwaliwali. Eia hou, 'aʻole loa kēia e pili ana iā Puerto Rico akā hiki ke loaʻa ma waena o ka Caribbean. I ka wā kānalua, e nānā i nā hōʻailona huakaʻi aiʻole, ināʻoe ma ka mokupuni, e nīnau e pili ana i ka iʻa ma mua o ke kauoha (a pale i nā iʻa).
04 o 04
ʻO Flora a me Fauna
ʻO Puerto Ricoʻaʻole nui nā mea pupule, no laila, pono e hoʻomaha i nā manaʻo o Chupacabras (kahi o nā mele hoʻomanaʻo e hele mai ana mai ka mokupuni ). Akā, aia kekahi mau holoholona e hopohopoʻole. Inā heleʻoe i ka snorkeling a iʻole ka luʻuʻana i ka wai maʻaneʻi,ʻike pahaʻoe i ka jellyfish, barracuda, nā manō a me nā mea'ē aʻe'ē aʻe eʻike i ka hanaʻana a me ke kuʻi.
Ma ka'āina,ʻo kāu mau mea nui nui loa i ka wā e puka aku aiʻoe mai nā kauhale mai paha he mau'īlio hihiu a me nā mongo. ʻO Yup,'ōlelo wau i nā mongoho. ʻO kekahi o nā mea hōʻeuʻeu o ka moʻolelo kahiko o Puerto Rico ka hoʻoholoʻana e hoʻokomo i nā mongolo e mālama i ka heluna o nā snake. ʻOi, ke hōʻike nei ka US Service Forest Service i kēia manawa,ʻo nā mongoo ka mea koʻikoʻi nui o nā rapa ma ka mokupuni. No laila ināʻehaʻoe i kahi mongoo i kou wā e kipa aku ai iā El Yunque , ponoʻoe e holoi i kouʻeha aʻimi i ke kōkua hōʻaia koke.
Penei hoʻi, he nui nā lāʻauʻona a me nā pua e ulu nei ma Puerto Rico, akāʻo ka hōʻikeʻana o ka Forest Service, kahi palekana loa o nā wahi i kipaʻia ma El Yunque mai kēia mau pilikia.