01 o ka 10
ʻO ka mea eʻai ai a inu ma Oaxaca
ʻO Oaxaca kekahi o nā wahiʻai mua loa o Mekisiko. ʻO keʻano o ka pilina o ka nohona kūlohelohe a me keʻano pilikino o ka moku'āina,ʻo ia hoʻi, aia ka nui o nā mea hana a me nāʻano hana hoʻomākaukau, ka hapa nui o kēia mau hana hou i mua o nā manawa Hepanic. E like me ka hihia ma Melekiko a pau,ʻo ka palaoa ka meaʻai nui loa, a ua lawelaweʻia ma nāʻano likeʻole o nāʻano. ʻO nā'ōpala'opala, nā mea hou, nā chiles, nā questionillo a me nā tortillas ka mea i hana limaʻia, he mau mea wale nō ia e hana ai i ka meaʻaiʻo Oaxacan.
ʻO nāʻeke o Oaxaca a me nā haleʻai kai alanui, a me nā haleʻai he nui loa kahi maikaʻi loa i nā meaʻaiʻo Oaxacan.
Eia kekahi mau meaʻai a me nā mea inuʻole e ponoʻoleʻoe e haʻalele ma kahi huakaʻi i'Oaxaca.
02 o 10
Mole
ʻO ka mole he mīmū liʻiliʻi, maʻalahi i hoʻomākaukauʻia me nā chiles honua a me nā mea'ē aʻe. ʻO ka hua'ōlelo "mole," i'ōleloʻia "moh-leh," mai ka Nahuatl "molli"ʻo ia hoʻi kaʻaila.
Nui nāʻano o nā mole. Ma'Oaxaca, hikiʻoe ke lohe i nā kuhikuhiʻana iʻehiku mōleka, akā aia nō he mau mea'ē aʻe. ʻO nā iwiʻeleʻeleʻehiku he mole negro, coloradito, rojo, amarillo, verde, chichilo a manchamantel. ʻO kaʻeleʻele Mole (ʻeleʻeleʻeleʻele) ka mea lahilahi Oaxacan mole. ʻO kekahi o nā meaʻai i ka makaleʻeleʻele he kokolekaleka, e hana ana i kēia mea iʻalani aʻono. ʻO nā mea'ē aʻe e hiki ke komoʻia i nāʻano likeʻole o ka mole e hoʻokomoʻia ke kālani, kaʻaila, ka kinamona, ka kumini, nā'ōpoki, nā nati, nā seedamera, nā hua'ulakin, cilantro, nā'ōmato, nā hua maloʻo aʻoi aku.
Hanaʻia ka Mole i ka moa, ka puaʻa a me ka puaki me ka raiki ma kaʻaoʻao, akā eʻikeʻoe ma nā hōʻike'ē aʻe, e like me nā keikiles a me nā enchiladas (i kapaʻiaʻo "enmoladas").
ʻO kahi o kā mākou punahele punahele eʻai i ka mole i'Oaxacaʻo ka haleʻaina Los Pācos.
Inā makemakeʻoe e lawe i kahi home pono pono'ī meʻoe, hiki iāʻoe ke kūʻai aku i ka pākeke mole ma ka mākeke ma Oaxaca e hui pū me ka moa moa a me ke kōleo puree no ka hoʻokōʻana i ka like a me ka mea āu i makemake ai.
03 o 10
ʻO Tamales
Hanaʻiaʻo Tamales me ka paila palaoa palaoa (i kapaʻiaʻo "masa") a me kekahiʻano hoʻopihapiha (aiʻole ka meaʻono), i nakinakiʻia i loko o ka huska kupa a me ka lau maiʻa a me ka mahu. ʻO nā keiki aliʻi i ka'ōlelo Pelekaneʻo "tamal."
Ua hoʻomākaukauʻiaʻo Tamales me nā meaʻano likeʻole. Nāʻano likeʻole o nā keiki i hāmama ma Oaxaca me nā rajas (nā'ōmato a me nā kiʻi chili), verde , amarillo , a me ka mea nui; aia i loko o kēia mau mea ka moa. Hiki i nā mea'ōpiopio ke koho i nā keikile de dulce , nā keikile de frijol (bean), aiʻole nā keiki kāne de chepil (herb). ʻO kēia mau hopeʻelua e hoʻohana pinepineʻia me ka salsa paʻakai. Pono nā mea Vegetarians e hoʻomaopopo i ka nui o nā keiki o Oaxacan i hanaʻia me ka palolo. E heluhelu i nā'ōlelo hou no nā mea kanu i Mexico .
Ua hoʻomākaukau a uaʻaiʻiaʻo Tamales i nā manawa kahiko ma Mesoamerica , a ma waena o Central a me Hema. He meaʻai maʻamau: meaʻai, hoʻomehana a lekaleʻa, akāʻo ka hoʻomākaukauʻana ka manawa a me ka ikaika o ka hana. Hoʻopiliʻia nā mākuales me nā lā hoʻomaha; He meaʻai maikaʻi lākou no ka lā o ka poʻe make , no ka Christmas posadas , aʻo Día de la Candelaria . Hiki iā lākou ke lawelawe ma nāʻaoʻao me nā poʻe lehulehu no ka mea hiki iā lākou ke hoʻomākaukau i mua o ka manawa.
ʻO kaʻoihana Oaxacan he malele de mole negro i hoʻopiliʻia i ka lau maiʻa. Pāpū ka maiʻa maiʻa i meaʻala'ē aʻe i kēia mau keiki kāne. Hāʻawiʻia lākou i kahi mau haleʻai, akā hiki ke kūʻaiʻia nā keiki kāne maikaʻi loa mai nā wāhine ma nā kihi o ke alanui o Oaxaca.
04 o 10
ʻo Quesillo
ʻO Quesillo ("keh-SEE-yoh") he līlū liʻiliʻi i hanaʻia i'Oaxaca. ʻO'Outside Oaxaca i kekahi manawa i kapaʻiaʻo queso Oaxaca a me ka diabebra queso . Hanaʻiaʻo Quesillo me ka waiū bipi. ʻO ka hana hana e hoʻokomo i ka lihi i nā lōʻihi lōʻihi a laila e hoʻohuliʻia i loko o ka polo. Hiki ke kakiʻia i ka paona. ʻO kēiaʻano o ka paʻakai e'ūlū maikaʻi a maikaʻi loa no ka hana quesadillas, a, e like me kā mākou eʻike hou ai, tlayudas.
ʻO Empanadas de quesillo con flor de calabaza (nīnau i nā pua me nā hua'ōmaʻa), e like me ke kiʻi ma luna nei, he ala maikaʻi ia eʻimi ai i ka questionillo.
ʻO Queso fresco, kahi'ūpuni pa'ū,ʻo ia keʻano o kaʻano o ka cheese iʻoi aku ka maikaʻi ma Oaxaca.
05 o 10
ʻO Tlayudas
He nui kaʻulaʻula o Tlayudas i keʻano heʻili keʻokeʻo aʻoi aku ka lōʻihi o ka ola ma mua o nā kuhumu maʻamau maʻamau, i kapaʻiaʻo "blandas." ʻO ka hua'ōlelo tlayuda e pili ana i ka tortilla pono'ī a me ka pākaukau hoʻomākaukau. I ka wā i hoʻomākaukauʻia ai, ua palahalahaʻia nā tlayudas me ka momona momona ("asiento") a me ka pīni pīniʻeleʻele, a laila ua uhiʻia i ka quesillo a ua hoʻopihaʻia me nā momona -ʻo ka kāpena kāpiliʻia paha a me ka letus, nā'ōmato a me ka avocado, a lawelaweʻia me kāu meaʻai maikaʻi - tasajo (pipi ), cecina (puaʻa) a chorizo paha (kuihi).
I ka wā i lawelaweʻia ma keʻano heʻai o ke alanui, he nui ke kāpiliʻiaʻana o nā kāpili i nā lanahu wela. Ke lawelaweʻia i loko o ka haleʻaina, e lawelawe pinepineʻia lākou e like me ke kiʻi i luna. Pono nā mea Vegetarians ke noi i kahi tlayuda sencilla sin asiento ("sen-wo-yah sin ah-saw-ehn-toe") no ka loaʻaʻana mai o kahi mea aiʻole kaʻiʻo aiʻole ka palolo.
I kekahi manawa i kapaʻiaʻo "Oaxacan pizzas," i nā ahiahi i ka ahiahi a i ka pō pōpō paha. ʻO ka wahi kaulana loa eʻai i nā tlayudas ma Oaxaca, ua kapaʻiaʻo Tlayudas Libres ma ke alanui Libua ma waena o Murguia a me Mr.Bravo mau alanui, e wehe ana mai ka 9 pm a hiki i nā hola kakahiaka.
06 o 10
Chapulines
Hikiʻole i nā'ūhini kauʻai ma luna o ka papa inoa o nā meaʻai a pau e ho'āʻo ai, akā, he meaʻai nui ia i'Oaxaca. Ma hope o ka hōʻiliʻiliʻana iā lākou i loko o kahi upena, hoʻomaʻemaʻeʻia lākou a laila e'ōwiliʻia aiʻole e hoʻolimaʻia i kahi pūpū me ka liʻiliʻi, ka lime, a me ke kāleka i hoʻopiliʻia no ka'ōpala. A laila, hiki iāʻoe keʻai i kēlā mau mea, aiʻole e kau aku iā lākou i kahi tostada aiʻole i kahi taco me kekahi guacamole.
ʻO ka moʻolelo kaulana i'ōleloʻia inā eʻaiʻoe i nā chapuline, e hoʻiʻoe i'Oaxaca i kekahi lā. He mea pono ke ho'āʻo!
He pilikino maikaʻi nā Chapulines o ka protein a ua pau i'Oaxaca mai nā manawa prehispanic, akāʻaʻoleʻo lākou wale nō ka'ōpala iʻaiʻia ma'Oaxaca. I ka hoʻomakaʻana o ka ua uaʻikeʻia kekahi mau kiko i kapaʻia he chicatanas . Ua like lākou me nā anua nui me nā'ēheu. Hoʻopiʻiʻia kēia mau mea, hoʻokuʻu a hoʻomākaukauʻia i loko o ka salsa.
07 o 10
Caldo de piedra
ʻO Caldo de piedra , "ka puʻu pōhaku" he mea kahiko o kaʻohana chinanteco o Oaxaca a hōʻea hou i nā manawa prehispanic. Noho kēia pūʻulu ma nā kahakai o ka muliwaiʻo Papaloapan a ua hoʻomākaukau i kahi ala kūikawā e hoʻomākaukau ai i kā lākou meaʻai ma nā kahawai muliwai e wela i ke ahi.
No ka hanaʻana i ka pulu pōhaku, iʻa a iʻa iʻa paha i waihoʻia i loko o ke kīʻaha me kahi kōmole a me ke kauʻana i ka'ōmato, a laila, hoʻokomoʻia kahi kahawai pulu wela mai ke ahi mai i ka ipu, kahi e liʻiliʻi ai a kuke i ke kānana. manawa koke.
Ua hoʻomaka kekahi mau haleʻaina i'Oaxaca i ka lawelawe i ka caldo de piedra , akā, no ka heleʻana i ka'ōlelo chinadeco, e kipa i ka palapa ma ke alanui e pili ana iā Santa Maria del Tule. Aia kekahiʻohana chinanteco i kūkulu i kahi hale liʻiliʻi e lawelawe ana i ka caldo de piedra a me nā nīnauadilla.
08 o 10
Barbacoa
ʻO Barbacoa kaʻiʻo (bipi pipi, kao, a keiki hipa paha) i kukeʻia i loko o ka lua lepo. ʻO ka meaʻai i puhiʻia i ka mea i puhiʻia me ke koko e paʻi mālie ana ma kahi o 6 a 8 mau hola. Hoʻopiliʻia kaʻaila i loko o ka ipu hao ma lalo o ka lua a hoʻohanaʻia e hana i ka manaʻo i hoʻohanaʻia e like me ka momona. Hāʻawiʻia kaʻiʻo me nā tortillas i hiki i kēlā me kēia purola ke hana i ko lākou iho tacos, ai ka kiʻi ma luna aʻe, me nā pīni a me "masita" (ka palaoa i kāpalaʻia i ka umu me ka barbacoa).
ʻO Barbacoa kekahi meaʻai kūikawā kūikawā i hoʻohana mauʻia i nā lā Sābati, a me nā meaʻona likeʻole e like me ka maleʻana, quinceañeras a me nā bapetizoʻana. Ināʻaʻoleʻoe i konoʻia i kahi hui kūikawā hiki iāʻoe ke kahaki i kahi barbacoa lua ma kahiʻo La Capilla i Zaachila a iʻole ma kekahi mau alanui alanui a me nā hale kūʻai makai kūʻai i ka barbacoa i nā lā Sābati.
ʻAʻole pono nā maka'āinana i hoʻomauʻia i kaʻaiʻana i kaʻai ma ka papaʻainaʻo asadas ( haleʻai momona) i ka mahele no 20 no noviembre.
09 o 10
Kaloka
ʻO ka lāʻau kalo me ka Meoamerica a me nā pīni i lepo aʻaiʻia i loko o nā manawa prehispaniko e like me ka wai inu wela, akā naʻe like me kēia mau lā, ua inu ka poʻe kahiko i ko lākou kāleka chocolate,ʻaʻole iʻoluʻolu. I ka wā i hala, ua hanaʻia ka mea kanu i ka pōhaku, akā i kēia mau lā, he lepo ia i kahi mīkiniʻoi.
Aia kekahi mau hale kūʻai ma ke alanui Mina (ma ka hema o ka makamua 20 de noviembre) ma kahi eʻike aiʻoe i ka hanaʻana i nā kāleka. Hoʻokomoʻia ka puaʻa niu i ka luna o ka milika a me kahi pākiki kekateko waiwai nui e puka mai i lalo ka mea i huiʻia me ke kō, kaʻamona, a me nā'alemona i ka'ōlelo a ka mea kūʻai. ʻO Mayordomo, Soledad, a me Guelaguetza kekahi mau kamolele kaulana wale nō. Ma kahi hele waleʻana ma Mina i waena o 20 mau noviembre a me Miguel Cabrera mau wahi eʻala aiʻoe i nā meaʻala nui loa o ke kāleka!
Hiki iāʻoe ke kūʻai i nā kāleka laka Mexican i nā kī kī a pōpō paha, a laila hoʻokomoʻia i loko o ka waiū wela a wai paha a hoʻohuiʻia e hana i "chocolate de leche" a "chocolate de agua." ʻO ka chocolate kahi maikaʻi loa i hoʻohanaʻia i ka pulu. ʻO ka pīpīʻana i ka mahu ka hana maʻamau he lāʻau lāʻau kūikawā i kapaʻia he molinillo . Hoʻopiliʻia ka molinillo ma ka hoʻopaʻaʻana i waena o nā lima o kou mau lima a holoi i nā mea a pau. Ināʻaʻole hiki iāʻoe ke kiʻi i ka wili o ka molinillo , he hana kūpono ka hanaʻana o ka mea hana lepo.
I'Oaxaca kahi walaʻau maikaʻi e hoʻohana pinepineʻia me ka palaoaʻono, aiʻole pan de yema . ʻO ke alohaʻana i kāu berena i loko o ke kokoleka wela maikaʻi loa, no laila, mai hopohopoʻoe!
10 o 10
Kejate
ʻO ka waiʻano prehispaniko kīnāʻole i hanaʻia mai ka kānina lepo, ka koko, nā hua o ka hua mame , a me ka pua i kapaʻia he rosita de cacao , kejate (e'ōleloʻia "teh-HA-teh") he meaʻai a hoʻomaha. Hoʻopiliʻia nā mea maloʻo e hana i kahi paʻi i huiʻia me ka wai me ka wai i loko o kahi pāpale lepo nui a hiki i ka manawa e hoʻonuiʻia ai ka pua. Hāʻawiʻia ka wai i loko o nā kīʻaha inu wai inu, a i kekahi manawa i nā kīlaʻeleʻele. I ka lawelaweʻiaʻana, hoʻokomoʻia kekahi wai kō i ke tege (ka nui e like me ka makemake o ka mea kūʻai) eʻoluʻolu ai.
Hoʻoliloʻiaʻo Tejate ma ke kālepa a ma nā alanui ākea i'Oaxaca. Ua manaʻoʻia ke kūlanakauhaleʻo Huayapam he home o ka leʻaleʻa a ke mālamaʻia nei kahi hana maikaʻi i kēlā me kēia makahiki ma Semana Santa .
ʻO ka hua'ōlelo kajate paha no ka hua'ōlelo Nahuatl "Texatl"ʻo ia hoʻi ka wai o ka wai.